علی اصغر پورعزت:
سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باید تغییرات آینده را در نظر بگیرد
عطر حرم: استاد مدیریت دولتی دانشگاه تهران در برنامه زاویه اظهار داشت: سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باید از منافع نسل های آینده را در نظر بگیرد و تغییرات آینده را در نظر داشته باشد.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، مجله تصویری علوم انسانی «زاویه» با مبحث «بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» با حضور علی اصغر پورعزت، استاد مدیریت دولتیدانشگاهتهران و محمدمهدی ذوالفقارزاده استاد مدیریت دولتی دانشگاه تهران، چهارشنبه ۳۰ آبان ماه از شبكه ۴ سیما پخش گردید. «علی اصغر پورعزت» در ابتدای این برنامه اظهار داشت: یك سوال این است كه آیا باید سند داشته باشیم یا خیر؟ در این باره رویكردهای مختلفی وجود دارد. نگاه من این است كه اگر سند نوشتیم باید نسبت به اجرای آن مسئولیت پذیر باشیم. این سند باید خصوصیت هایی داشته باشد: از كلی گویی پرهیز كند. باید با عنایت به آمایش سرزمین و آمایش استعداد نوشتهشده باشد. منافع نسل های آینده را باید در نظر داشته باشد و تغییرات آینده را در نظر بگیرد. عدالت بین نسلی در ملاحظات زیست محیطی مهم می باشد. همینطور دانشآیندگان از ما بیشتر است؛ در نتیجه باید این امكان وجود داشته باشد كه این سند در زمان مقتضی به درستی اصلاح گردد. استاد مدیریت دولتی دانشگاه تهران نكته مهم دیگر را داشتن مجری برای این سند برشمرد و اضافه كرد: تخصص تدوین كنندگان سند هم مهم می باشد. كسانی كه تخصص مدیریتی ندارندنباید وارد حیطه مدیریت شوند. بنده خودم در اندیشكده عدالت سازمان تدوین كننده سند عضو هستم. اما در سند كلی گویی شده است. واژه تمدن نوین خیلی كلی است آیا تمدنرا به درستی تعریف كرده ایم؟ دیكته كردن غلط است. خداوند هیچ چیز را دیكته نكرده و مخیر گذاشته است. واژه فرامكانی و فرازمانی بودن در سند آمده كه واژه خوبی است امابه خوبی فهم شده است؟ ملاحظه این نكات داشتن سند آمایش سرزمینی است. آیا ما سند آمایش سرزمینی داریم؟ وی افزود: برای این نوع بحث های تخصصی باید از متخصص استفاده می شد. ما در دانشگاه هایمان متخصصین متعددی داریم كه خیلی می توانستند كمك كنند. مسئولیت راباید به خود این افراد واگذار كرد. در سند ۱۴۰۴ شعارهایی داده شد كه همه ما به وجد آمدیم اما این شعارها امروز محقق نشده اند. چه كسی الان باید پاسخگو باشد؟ اگر در ۱۴۴۴هم به اهداف این سند نرسیدیم چه كسی پاسخگو خواهد بود؟ امضای كدام متخصصین پای این سند خواهد بود؟ علی اصغر پورعزت سپس اظهار داشت: مدیریت دولتی یك تخصص است. حتی با مدیریت بازرگانی كه همسایه آن است تفاوت دارد و من كه ۳۰ سال در حوزه مدیریت دولتی هستمنمیتوانم در مدیریت بازرگانی اظهار نظر كنم. اگر این علوم را به رسمیت نشناسیم چگونه می توانیم سند علمی بنویسیم؟ خداوند زمان را خلق كرده و در اختیار اوست اما منانسان كه در ظرف زمان هستم و درگیر آینده هستم آینده را چگونه می بینم كه می خواهم آنرا بنویسم؟ اگر نویسندگان این سند محدود به زمان خود هستند، نمی توانند نقشهعلمی آینده را بنویسند. همین واژه نقشه نشان داده است كه كار مهندسی است و از فضای برنامه ریزی علمی و مدیریت تحولاتی كه اتفاق می افتد و... عاجز است. «محمدمهدی ذوالفقارزاده» در ادامه برنامه اظهار داشت: نفس این كه عده ای بنشینند و تلاش كنند و این عزم به وجود بیاید كه به آینده بلند بیاندیشند، ستودنی است. به خصوص كه دركشور خیلی گرفتار روزمرگی ها، دعواهای سیاسی و گذشته خودمان هستیم. این كه چگونه در این مسیر حركت نماییم و الزامات حركت چیست همان گونه كه اشاره فرمودندمحل بحث است. حوزه آینده پژوهی و خط مشی گذاری دانش های اقدام ما در این عرصه هستند. در محتوای این سند نكات متمایزی نسبت به سندهای قبلیجمهوری اسلامی دیده میشود. به این مفهوم كه در این سند حداقل به این صراحت و شفافیت بخشی به نام مبانی داریم و بخشی به نام آرمان ها داریم كه ارزش های مان راگفته ایم. استاد مدیریت دولتی دانشگاه تهران اضافه كرد: مثلاً در بخش مبانی ۶ مبنای خداشناختی، جهان شناختی، انسان شناختی، جامعه شناختی، ارزش شناختی و دین شناختی آمده است. توحید و عوالم ماورایی و غیبی و حركت به سمت خداوند، فطرت، جامعه سازی مبتنی بر فرهنگ، دین داری جمعی و... از گزاره های مهمی است كه در این قسمت آمده است. اماچند نكته را باید توجه نماییم. آیا این گزاره هایی كه در این سند آمده چه در بخش مبانی و چه در سایر بخش ها كامل و درست است؟ معیار كمال و صحت در پارادایم اسلامیچیست؟ چیدمان گزاره ها كنار هم منطبق با معیارهای اسلامی است؟ وی تصریح كرد: نكته دیگر این است كه آیا این پیش فرض ها، ارزش ها و آرمان ها به بخش های بعدی سند متصل است؟ آیا صرفاً حرف های كلی زدیم، حرف هایی كه باید زدهباشیم و بعد به نظام تدابیر رفته ایم و همان الگوهای سابق را تكرار كرده ایم؟ در مبانی جهان شناختی صحبت از تكامل جهان به سمت خدا كرده ایم. سوال این است كه ما الان دركدام مقطع این مسیر تكامل قرار داریم؟ ما یعنی انقلاب اسلامی. این را باید در سند بیاوریم و این را مبنا قرار دهیم. یا این كه می گوییم همه چیز به عوامل مادی بستگی ندارد وعلل ماورایی هم است؛ آیا آنرا می شناسیم و تأثیرش در عالم مادی را بررسی نموده ایم؟ این ها نكات مغفولی است كه ما معمولاً بهاین گونه اتصال ها كمتر عادت كرده ایم. اینبحث ها باید انضمامی شوند و از فضای انتزاعی به انضمام كشیده شوند. علی اصغر پورعزت در ادامه اظهار داشت: واژگان مغشوشی دراین سند به كار رفته اند كه می تواند تفسیرمتفاوت را باعث شود و باعث فرار از پاسخ گویی می گردد. مثلاً رسالت را میثاق مشترك نامیده اند. این ها واژگان تخصصی هستند و اگر آنها را تغییر دهیم آشفتگی زبانیایجاد می كند. بحث من سیاسی نیست بلكه فنی است و كاملاً تكنیكال صحبت می كنم. نگرانی من از نسل های آینده است. یا واژه مبانیارزش شناختی و دین شناختی و جامعهشناختی اصلاً نیازی نبوده بیایند. نوشته اند این الگو با عزم راسخ اجرا خواهد شد با چه تضمینی؟ وی افزود: واژه پیش فرض های اسلامی به كار برده شده است. مگر اسلامپیش فرض دارد؟ پیش فرص های من فرق دارد با آن چه خدا گفته است. اسلام پیش فرص ندارد بلكه حكم دارد. اگر ما اگزیوم (Axiom) مدنظرمان است نامش اصول موضوعهاست و جایگاهش انتساب به اسلام نیست. شأن اسلام شأن عرضه فرضیه نیست. خداوند حكم و قوانین را انشا كرده اند. اما فضا را باز می گذارد تا ما مباحثه نماییم. این جاست كهپیشفرض های ما مطرح می گردد. به نظرم ۷ سال زمان نیاز نبوده برای نوشتن این سند و چند روز برای برخی بخش های آن كافی بوده است. علی اصغر پورعزت سپس با بیان این كه اگر می خواهیم به گذشته نگاه نماییم، گذشته را به مثابه عبرت بنگریم، عنوان كرد: ما نسبت به مردم امروز و آینده مسئول هستیم. اگردوستان به دین و فرمایشات معصومین اعتقاد دارند بپذیرند كه این كار را خیلی با دقت باید انجام دهند. درباره عدالت هم باید بگویم كه بارها نظریه عدالت نوشته شده اما آیابه آن توجه كرده اند؟ استعمال واژه پیشرفت خوب است كه ما قرارداد نماییم پیشرفت توسعه ای است همراه با عدالت. اما وقتی می گوییم ما الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت داریمباید نظریه عدالت داشته باشیم. بنده نظریه عدالت حق مدار را عرضه كرده ام. یك نظرسنجی بگذارید كه نظریه های عدالت عرضه شده را چند نفر از مسئولین خوانده اند، رهبریفرمودند ما به نظریه عدالت نیاز داریم. اما دوستان بر مبنای كدام نظریه عدالت این الگو را نوشته اند؟ پیش فرض های آن نظریه چیست؟ سپس محمدمهدی ذوالفقارزاده با بیان این كه در آینده پژوهی بحث تعیین قلمرو را داریم، اظهار داشت: قدم اول این است كه آینده چه قلمرویی را در ۵۰ سال آینده می خواهیم رقمبزنیم؟ می گوییم آینده انقلاب اسلامی پس حریمش قرآن و عترت است. خیلی مهم می باشد كه به این حریم توجه نماییم. خداوند در در جه اول انقلاب اسلامی را رقم زده و امام (ره)و ملت در درجه بعد. اگر این انقلاب الهیاست پس خداوند برای آن افق و ماموریت دارد. آیا به آن در این سند توجه كرده ایم؟ سوال این است كه برنامه خدا برای آینده این انقلابچیست؟ پاسخ این سوال آیا در این سندآمده؟ خداوند نظام تدبیری دارد كه امور را پشت سر هم می چیند. در سند هم اشاره شده به این نظام علی و معلولی. خدای جهان حیاست و نه خدای ساعت ساز. ایشان در ادامه عنوان كرد: آیا توجه داریم كه در چه مقطعی انقلاب اسلامی رقم خورد؟ آیا می دانیم در این نظام تدبیر الهی چه مسیری پیش روی ماست؟ نظام تدبیر الهی از آسمانبه سمت زمین است. نگاه مان را باید نسبت به قرآن اصلاح نماییم كه فكر می نماییم فقط مربوط به گذشته های دور و آینده های دور است. اگر می گوییم انقلاب توسط فعل الهی رقمخورده كجای قرآن در این باره صحبت كرده؛ آیا می دانیم؟ قرآن و روایات مسیر شناخت این سوالات است و به نظرم مهم ترین دستور كار تدوین كنندگان سند باید این باشد. ۳ ركنبرای آینده پژوهی قرآنی باید در نظر داشته باشیم: نظام وعده های الهی، نظام سنت های الهی و نظام آیاتی كه مبنای آینده پژوهی قرآنی اند چون قابلیت تكرار دارند. بر این اساسبایدآینده انقلاب اسلامی را تعریف نماییم. در آخر هم علی اصغر پورعزت اظهار نمود: جا دارد یادی كنم از دكتر افضلی كه در حوزه آیات الهی كار كرده اند. دوستان ما در دانشگاه تهران بر این موضوعات كار كرده اند وفرسنگ ها جلوتر هستند. آقای ذاكری و طاهری و دیگر دوستان. اگر این واژه ها پالایش نشوند هدایت كننده ما به یك مسیر قابل اطمینان نیستند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب