با حضور استادان حكمت و فلسفه در همدان برگزار شد؛
بزرگداشت حكمت سینوی به مناسبت روز جهانی فلسفه
به گزارش عطر حرم همایش بزرگداشت ابن سینا؛ حكیم هزاره ها به مناسبت روز جهانی فلسفه در جوار آرامگاه شیخ الرئیس در همدان برگزار و شش تن از اساتید حكمت و فلسفه مقاله خویش را درباره میراث بوعلی سینا ارائه كردند.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، همایش بزرگداشت ابن سینا؛ حكیم هزاره ها به مناسبت روز جهانی فلسفه در جوار آرامگاه شیخ الرئیس در همدان برگزار گردید. در این آیین علمی كه در سالن شركت مخابرات همدان و با حضور پررنگ علاقه مندان بخصوص اساتید دانشگاه ها، معلمان و دانشجویان همراه بود، آیت الله غیاث الدین طه محمدی رئیس بنیاد بوعلی سینا با مبحث عرفان سینوی دكتر غلامرضا اعوانی با مبحث توفیق بین عقل و وحی در رسائل ابن سینا دكتر نجفقلی حبیبی با مبحث تربیت كودك در قانون، دكتر فاطمه فنا با مبحث سلامان و ابسال، دكتر شهین اعوانی با مبحث رساله اضحویه و جاودانگی نفس از دیدگاه ابن سینا و دكتر فرشته ندری ابیانه با مبحث انسان شناسی از دیدگاه ابن سینا سخنرانی كردند.
فیلسوفان قرون وسطی ادامه دهنده راه ابن سینا
دكتر غلامرضا اعوانی، رئیس انجمن حكمت و فلسفه ایران به ذكر و توضیح مواردی از توفیق بین عقل و وحی در رسائل ابن سینا پرداخت و در تشریح نخستین مورد آن اظهار داشت: از اولین كسانی كه درصدد توفیق بین عقل و وحی در جهان اسلام برآمده است، حجت الحق ابوعلی سیناست. او نخستین فیلسوف جهان اسلام است كه مسئله ارتباط بین عقل و وحی را از دیدگاه فلسفی مورد تبیین قرار داده است و فیلسوفان بعدی در اسلام، راه او را ادامه داده اند.
وی اضافه كرد: همینطور خیلی از فیلسوفان قرون وسطی چون آلبرت كبیر و قدیس توماس آكوئینی راه او را ادامه داده اند. ابن رشد ارسطوئی محض بود و در شرح های وی بر ارسطو، اصلاً مسئله وحی جایگاهی ندارد. همین امر سبب شد كه در غرب نظریه حقیقت مضاعف را به ابن رشد نسبت دهند. اما برعكس آن ابن سینا است كه به قول ژیلسون نظریات او با نظریات آگوستین تلفیق شد و مكتبی به نام مكتب آگوستینی ابن سینائی به وجود آمد.
رئیس انجمن حكمت و فلسفه ایران سپس درباره بعضی از نوآوری های ابن سینا در علم الهی كه باعث تطبیق عقل و وحی است، هم اظهار داشت: بوعلی اولین كسی بود كه علم الهیات بالمعنی الاعم را كه در غرب به هستی شناسی كه مبحث آن "موجود بما هو موجود" است، تأسیس كرد. نوآوری دیگر ابن سینا در این باره این بود كه الهیات بالمعنی الاخص كه خداشناسی فلسفی است را از الهیات بالمعنی الاعم جدا كرد.
عضو هیئت امنای بنیاد بوعلی سینا افزود: بوعلی سینا اولین كسی است كه در تاریخ فلسفه كه بر خلاف ارسطو كه در نظر او اساس مابعدالطبیعه مقولات عشره نظریه جوهر و اعراض نه گانه است و اساس مابعدالطبیعه را وجود و ماهیت كه امروز برای ما امری بدیهی می نماید، قرار داد.
وی خاطرنشان كرد: اقامه برهان وجوب و امكان، یعنی خداوند بمعنی واجب الوجود و عالم به مفهوم ممكن الوجود است؛ پایه گذاری حكمت المشرقیین، تأسیس علم فرشته شناسی بر اساس مراتب طولی عقول و نفوس فلكی، اساس قرار دادن ناموس یا علم شریعت و فرع دانستن سیاست مدن نسبت به آن و بیان مراتب عقل از دیگر ابتكارات و نوآوری های ابن سینا بود كه دكتر اعوانی در این مقاله درباره آنها صحبت كرد.
عضو شورای علمی بنیاد بوعلی سینا در انتها اظهار داشت: افسوس و حسرت می خوریم كه نسبت به این فیلسوف بزرگ جهان اسلام كم توجهی می گردد. و هنوز كتابی كه بتواند شأن و مقام و شاهكار ابن سینا را در تاریخ فلسفه بیان كند، منتشر نشده است.
اعوانی همینطور با اشاره به این كه ۴۰ درصد آثار ابن سینا هنوز چاپ نشده و به صورت نسخه های خطی است، اظهار داشت: البته صرف نظر از این كه خیلی از آثار ابن سینا از بین رفته، چاپ نشدن آثار ابن سینا مایه خجالت و شرمندگی برای ایرانی ها است.
ابن سینا پژوهان برای ترویج علم بوعلی كوشش كنند
آیت الله غیاث الدین طه محمدی هم در همایش بزرگداشت ابن سینا حكیم هزاره ها تصریح كرد: ابن سینا به خاطر دانش فراگیرش یك تنه جهان را فتح كرده است. نام كوچك ابن سینا حسین است و در معرفی این حكیم و فیلسوف جهانی نامش به صورت كامل ذكر شود.
امام جمعه همدان تاكید كرد: بوعلی سینا ۵۴ سال عمر كرد و این همه جهاد علمی كرده و قابل قیاس با هیچ شخصیتی در جهان علم نیست. ابن سینا در خواب هم مطالعه می كرد چونكه تشنه دانش بود تا مردم را از نادانی و جهل رها كند.
رئیس بنیاد بوعلی اظهار داشت: بوعلی سینا هدایت و نجات انسان ها برایش بسیار اهمیت داشت تا جایی كه جانش را در این راه فدا كرد. تنها داشتن آرامگاه بوعلی سینا در همدان كافی نیست و باید در شناخت علم و دانش بوعلی جهد و تلاش نماییم.
وی با اشاره به اینكه در شناخت رساله ها و كتاب های بوعلی سینا نباید غفلت نماییم اضافه كرد: رساله های مختلفی از این حكیم به جا مانده و باید به آنها بپردازیم تا نسلی آگاه و باسواد تربیت نماییم. ابن سینا استاد و معلمی نداشت و تمام علوم را خودش تولید می كرد و در قلمرو زمانش بی بدیل بود.
آیت الله طه محمدی برگزاری چنین همایش هایی را احترام گذاشتن به دانشمند بزرگ اسلام دانست و اظهار داشت: بوعلی شناسان برای استخراج و بومی سازی علم شیخ الرییس از هیچ كوششی دریغ نكنند.
وی به مردم همدان سفارش كرد: بیشتر با بوعلی رفیق شوند و قدر زحمات و تلاش های مظلومانه اش را بیشتر بدانند.
تربیت از وجوه مهم پزشكی سینوی است
دكتر نجفقلی حبیبی دیگر سخنران این همایش بود كه مقاله خویش را با عنوان "تربیت كودك در قانون" عرضه كرد.
او كه سالهاست بر روی تصحیح انتقادی كتاب قانون ابن سینا تمركز دارد و كتاب اول آن اخیرا به چاپ رسیده است، مسئله تربیت را از وجوه مهم پزشكی ابن سینا ذكر كرد و اظهار داشت: در قانون به تربیت كودك از بدو تولد اشاره می گردد و تا چهارده سالگی مورد بررسی قرار می گیرد.
عضو شورای علمی بنیاد بوعلی ضمن اشاره به تاثیرگذاری مثبت حركت و موسیقی لطیف در تربیت اشاره نمود و اظهار داشت: در قانون ابن سینا به حركت بدنی به صورت ورزش برای پرورش جسم كودك و موسیقی برای پرورش روح كودك تاكید شده است.
مصحح كتاب قانون، بر مبنای آموزه های قانون تغذیه كودك از شیر مادر را در تربیت ابتدایی كودك بسیار مهم خواند و اظهار داشت: ابن سینا در قانون می گوید، نباید در مقابل كودك چیزی قرار داد تا او بخواهد؛ چون اگر خواست و ندهید عصبانی می گردد و از كودكی عصبانی بار می آید. این كار در اخلاق و رفتار كودك اثر مخربی داشته و بداخلاق بزرگ می گردد.
بوعلی، معاد را بدون مبدأ طرح نمی كند
شهین اعوانی هم مقاله خویش را با عنوان "بررسی رساله اضحویه و جاودانگی نفس از دیدگاه ابن سینا" عرضه كرد.
وی با اشاره به اینكه معاد از مهمترین مباحث در آموزه های ادیان ابراهیمی و بویژه اسلام است اظهار داشت: معاد اسم زمان و اسم مكان از ریشه "عود" (باز آمدن) است و بصورت "عاد، یعود، عاداً" صرف می گردد و به معنای بازگشت و رجوع به اصل یا حالتی است كه از آن خارج شده است.
معاون پژوهشی مؤسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ایران در سخنرانی خود خلاصه ای از نظر حكما و اصحاب حقیقت از زبان ابن سینا را چنین بیان كرد: نیكبختی حكیم در آن است كه گوهر خود را تمام كند و تمام بالقوه های خود را به فعالیت برساند. تمام كردن گوهر او به دانش است و نیكوكاری. پس هم نظر و هم عمل مورد توجه حكیم قرار می گیرد. حكیم از حرص و شهوت و دوستی دنیا بركنار است و بدبختی از منظر حكیم آن است كه انسان به نیكبختی خود نظر نكند و تامل نورزد بلكه جاهلانه روزگار بگذراند.
عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ایران ضمن تاكید بر این مورد كه ابن سینا رساله اضحویه را در روزگار جوانی خود نوشته است؛ اظهار داشت: ابن سینا در این رساله معاد را بدون مبدأ مطرح نمی كند و می گوید كه انسان مبدأ و معاد دارد.
اعوانی به شرح آیات ۲۷ و ۲۸ سوره مباركه فجر در رساله اضحویه اشاره نمود و اظهار داشت: ابن سینا در شرح آیه "ارجعی الی ربك راضیة مرضیة" می گوید كه لفظ بازآمدن درست نیست مگر آنكه انسان از آنجایی كه آمده است، به همانجا برگردد و تفسیر "انا لله و انا الیه راجعون" هم به همین معناست كه مبدأ و معاد یا اول و آخر زندگی ما از اوست؛ هم به لحاظ جسمانی و هم به لحاظ روحانی و نفسانی.
برخی آثار عرفانی ابن سینا رمزی و تمثیلی است
در ادامه فاطمه فنا نویسنده مدخل ابن سینای دانشنامه جهان اسلام، مقاله خویش را با عنوان سلامان و و ابسال عرضه كرد.
عضو هیئت علمی دانشنامه جهان اسلام ضمن اشاره به آثار مختلف ابن سینا در زمینه عرفانی اظهار داشت: برخی آثار عرفانی ابن سینا در قالب رمزی و تمثیلی هستند. همچون این آثار قصه سلامان و ابسال است كه در ابتدای نمط نهم اشارات آمده است.
فنا با تاكید بر این مورد كه قصه سلامان و ابسال اثر خود ابن سینا بوده و سپس از وی مفقود شده، اظهار داشت: به نظر می آید كه خواجه نصیر اولین كسی است كه در شرح اشارات خود به جستجوی رساله سلامان و ابسال ابن سینا بر می آید تا به قول شیخ به رمزگشایی آن بپردازد.
وی در سخنرانی خود ضمن بررسی ادله و شواهد صحت انتساب رساله سلامان و ابسال به ابن سینا، گذری اجمالی به محتوای داستان زد و مختصراً به بررسی نكات تاویلی خواجه نصیر در تفسیر آن اشاره نمود.
این استاد دانشگاه در كنار این مباحث اشاره ای هم به رساله دیگری با همین نام كرد و اظهار داشت: شكوك بسیاری در مورد اصالت آن و در انتساب ترجمه عربی آن به حنین بن اسحاق مطرح است؛ چنانكه خواجه نصیر در شرح اشارات فرموده جز رساله ای مجعول به قلم و نگارش برخی عوام حكما نبوده و مناسبت ومطابقتی با مقصود و معنای سخن ابن سینا ندارد.
انسان شناسی در آثار عرفانی بوعلی طرح شده است
فرشته ندری ابیانه، استادیار گروه الهیات دانشگاه بوعلی سینا هم در مقاله خود با عنوان "انسان شناسی از دیدگاه ابن سینا" اظهار داشت: علم النفس به شكل امروزی و مستقل مطرح نبوده است اما ابن سینا به تبع ارسطوئیان در طبیعیات و الهیات به مسئله نفس پرداخته و در آثار عرفانی به شكل بدیهی به طرح مباحث انسان شناسی می پردازد.
وی اضافه كرد: تعریف نفس، مراتب و قوای آن، ارتباط نفس شناسی با مسئله معاد، وحدت نفس، حدوث آن و بقای آن بعد از مفارقت از بدن از دیدگاه ابن سینا مطرح شده رابطه آن با سعادت اخروی، موانع دست یابی به سعادت از مسائل مطرح شده در این مورد است كه به استناد به آثار مفقود ابن سینا چون الاشارات و التنبیهات، تحصیل السعادة، رساله الاضحویه به توضیح مطالب پرداخته شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب