گزارش مهر از مراسم بزرگداشت غلامرضا اعوانی؛
اعوانی فلسفه اسلامی را جهانی كرده است، نیاز تاریخی به فلسفه داریم
عطر حرم: مصطفی محقق داماد اظهار داشت: اعوانی می تواند فلسفه اسلامی را به جهانیان معرفی نماید. با عنایت به ارتباطاتی كه او تابحال داشته، فلسفه اسلامی را جهانی كرده است.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، مراسم بزرگداشت غلامرضا اعوانی در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با حضور اصحاب اندیشه برگزار گردید.
در ابتدای این مراسم حسن بلخاری مدیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در سخنانی با اشاره به اینكه این بزرگداشت، صد و هشتاد و یكمین بزرگداشت مفاخر این سرزمین است، اظهار نمود: در تكریم سه گانه اعظم فلسفه ایران، پس از ابراهیمی دینانی، بزرگداشت غلامرضا اعوانی را در این انجمن برگزار می نماییم.
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به خصوصیات برجسته اخلاقی غلامرضا اعوانی اشاره كرد: دكتر اعوانی علاوه بر تألیفاتشان در حوزه فلسفه، یكی از معدود فلاسفه معاصر ما است كه در باب هنر هم سخن گفته است. البته دكتر رضا داوری اردكانی هم در آثارشان در باب هنر خصوصاً در نزد یونانیان، اشاراتی به وجه انسان شناسی ارسطو داشته اند. دكتر اعوانی در كتابی كه در باب شیخ اشراق نوشته، اشاراتی درباره این مساله داشته است؛ این مسئله یكی از نكات فوق العاده مهم در جریان شناخت سنت گرایی در ایران است. بیشتر سنت گرایان كه می شناسیم، مسلمان شده اند، تأملات جدی در باب هنر داشته اند و گمان می كنم اعوانی هم به این لحاظ به هنر توجه كرده است اما آنچه هنر را قابل تأمل و تدبر در بین اندیشمندان كرده، این بوده كه سنت گرایان دل در گروی عشق افلاطون و خصوصاً فلوطین دارند. دكتر اعوانی هم رساله دكترایشان در باب فلوطین بوده است و كسی نیست كه آثار فلوطین را نخوانده باشد و شیدای او نشده باشد.
مدیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی اضافه كرد: آنچه كه سبب میگردد سنت گرایان هنر را مقدس بشمارند، آن است كه مشهورترین تعریف سنت در نزد آنان، دارای چهار خاصیت است؛ ۱ـ وحانیت ۲ ـ استمرار ۳ـ اثبات ۴ـ تجسم. تصور می كنم رمز هنرگرایی و زیباگرایی سنت گرایان در وجه چهارم یعنی تجسم است. بر این اساس حقایق مدفون، قابلیت تجسم ندارد. ذات سنت، تجلی است كه به واسطه آن، حقیقت از بطن به ظهور درمی آید و تا به ظهور درنیاید، عاشقان را به سمت خود نمی كشد.
در ادامه این مراسم رضا داوری اردكانی رئیس فرهنگستان علوم در سخنانی درباره غلامرضا اعوانی اظهار نمود: هر جامعه، قوم و مردم نیازهایی دارند برخی از نیازها معلوم و شناخته شده اند و بعضی را نمی دانیم. نیازهای حسی، عاطفی و جسمی مشخص هستند ولی نیازهای دیگری هم وجود دارند كه ما آنها را نمی بینیم و می گوییم ما به اینها چه نیازی داریم. ما در زمان كنونی به علم و فلسفه نیاز داریم. گرچه گذشتگان نیاز نداشتند. نیاز پیش از تجدد با نیاز پس از آن، یكی نیست. در گذشته علم را نیاز داشتند و به فلسفه چندان نیازی نداشتند چون علم به فلسفه شَرَف داشت. در زمان امروز ارزش ها دگرگون شده و تغییر كرده است. ما به علم نیاز داریم؛ از دو جهت، یكی از جهت روانشناسی یعنی گویی علم ما را آرام می كند و به قدری نیاز ما برآورده میگردد صرف نظر از اینكه برای توسعه و پیشرفت هم به علم نیاز داریم. همین طور به فلسفه نیاز داریم و فكر نمی كنم مردم حتی تحصیلكرده ها، اگر از آنها بپرسیم به فلسفه چه نیازی دارید، تصدیق كنند كه ما به فلسفه نیاز داریم.
وی در ادامه سخنان خود تاكید كرد: یكی از خوشبختی های من این بوده كه در فرهنگستان علوم، دیالوگی پیدا شده بین رشته های علمی و فلسفه علوم كه بسیار خوشایند است چون دانشمندان مختلف می توانند با هم بنشینند و بحث كنند. فلسفه هم به هر حال سهم خودرا داشته و با وجود اشخاص بزرگی كه آنجا هستند، این رابطه بین علم و فلسفه باید وجود داشته باشد.
داوری اردكانی با اشاره به اینكه ما به فلسفه نیاز تاریخی داریم، افزود: ما به جهت اینكه نیازهایمان را تشخیص دهیم، نیاز به فلسفه داریم چون هیچ علمی نمی تواند این نیاز را مشخص نماید. فقط فلسفه است كه این نیاز را معلوم می كند. همین طور آمده ام بگویم ما به دكتر اعوانی نیاز داریم. او به هنر در فلسفه توجه كرده به جهت اینكه ما به شادی و زیبایی نیاز داریم. فیلسوف معاصر ما درباره هنر بحث می كند. هنر و زیبایی راهگشا هستند و این فیلسوف به آنها توجه دارد. ما به دكتر اعوانی و كسانی نیاز داریم كه به علم نیاز ندارند بلكه با علم هستند. اعوانی با فلسفه است. حال اگر فلسفه سودمند باشد یا نباشد. اگر می خواهیم در علم به سود برسیم، باید از سود آزاد شویم. اگر علم تابع شما شود، به شما سود نمی دهد؛ بلكه شما باید تابع علم شوید تا به شما سود دهد. ما به كسانی احتیاج داریم كه وقف علم باشند و دارای علم نباشند بلكه علم، آنها را داشته باشد. دكتر اعوانی خدمت كردن به فلسفه و شایستگی این خدمت را داشته است و كتاب هایی نوشته كه همگی محكم هستند؛ چه آنهایی كه از زبان خارجی ترجمه كرده و چه آنهایی كه به زبان خارجی نوشته است؛ همه محكم و قابل استناد است و در این خصوص رفع تكلیف نكرده است.
رئیس فرهنگستان علوم در انتهای سخنان خود با اشاره به اینكه غلامرضا اعوانی یكی از كسانی است كه در معرفی فرهنگ و فلسفه ایران به جهان كمك بسیاری كرده است، اظهار داشت: آشنایی كه او با زبان و فرهنگ اروپایی دارد، این امر را محقق كرده كه از دو سال پیش به چین برود و در آنجا كاری كرده كارستان، او فلسفه، عرفان و مولانا را در آنجا درس می دهد كه مورد استقبال همگان قرار گرفته است. امیدوارم دكتر اعوانی در این كار و در كارهای دیگر بتواند قدم های مؤثری در آنجا بردارد. عزت اعوانی و عزت همه كسانی كه در راه علم و فلسفه قدم برمی دارند، این است كه انتساب به حق هستند و این انتساب به حق است كه انسان را بزرگ می كند.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، در ادامه این مراسم مهدی محقق رئیس هیئت امنای انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با اشاره به تأثیر افلوطین در فلسفه اسلامی اظهار نمود: اثری كه افلوطین در عرفان اسلامی گذاشت، موجب شد عرفان اسلامی متأثر از آن باشد و همان افلوطین را به ارسطو نسبت می دادند كه مشخص است كه متعلق به افلوطین است كه از او به شیخ یونانی هم یاد شده كه اثر شگرفی در عرفان اسلامی گذاشته است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان فعالیت های انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برای بزرگداشت فلاسفه و مفاخر اظهار داشت: امیدوارم دكتر بلخاری همان راهی را كه این انجمن از آغاز آغاز نموده برای برگزاری این بزرگداشت ها ادامه دهد و شرایطی را به وجود آورد كه نسل جوان بتوانند در این مراسم شركت نمایند. تابحال در این انجمن ۱۸۱ جزوه علمی برای بزرگان علمی چاپ شده تا شناخته شوند و باید اسوه و الگویی برای جوانان ما قرار بگیرند.
همچنین در این مراسم غلامحسین ابراهیمی دینانی عضو انجمن حكمت و فلسفه ایران در سخنانی درباره غلامرضا اعوانی و خصوصیات اخلاقی و فلسفی ایشان اظهار داشت: خوشحالیم كه در جلسه ای كه به مناسبت فیلسوف زمان برگزار شده، برای كسی حضور داریم كه الحق فیلسوف است و همه مردم با كلمه فیلسوف آشنا هستند ولی شاید كمتر كسی مدلول فلسفه را بداند. فیلسوف از زمان سقراط تابحال بوده است ولی مخالف های فلسفه هم از گذشته تابحال وجود داشته اند. اگر مدلول كلمه فلسفه را می دانستند شاید كمتر با آن مخالفت می كردند. فیلسوف از «فیلو» به مدلول «دوستدار» و «سوفیا» به مدلول «حكمت» می آید. فلسفه یك رشته علمی نیست. فیلسوف كسی است كه دریای اطلاعات است، ولی فیلسوف نیست. كسی كه حكمت و كشف حقیقت را دوست دارد، فیلسوف است؛ بااینكه هیچ نداند. دكتر اعوانی به همان مدلول واقعی كلمه، فیلسوف و دوستدار حكمت است و خصوصاً طرفدار خرد جاویدان است كه فلاسفه به آن عقل فعال می گویند. عقل هیچ گاه نابود نمی گردد، درحالی كه همه چیز امكان دارد نابود شود. وجه حق تعالی، آگاهی مطلق است. آگاهی وجه عقل است و فلسفه ی آگاهی، رفتن از تاریكی به روشنایی است اما علم با همه عظمتی كه دارد، از ظاهر فراری است. ظاهر، آدم را درست می كند و خیلی از كارها را درست كرده است ولی فلسفه می كوشد بشر را از محسوسات دور كند. آنچه از تجربه به دست می آید، علم است. شاعر از عالم خیال بهره می برد و عالم خیال برای او گسترش دارد. عالم خیال وسیع است ولی هیچ عالمی به عظمت عالم عقل نیست. اگر آدمی عقل نداشت، نمی دانستند كه تخیل دارد. فلسفه كار عقل است و می كوشد كه به حقیقت برسد. حال آیا می توان حقیقت را به تملك درآورد؟ حقیقت به ما معنا می دهد یا ما آنرا تملك می كنیم؟ حقیقت به تملك كسی درنمی آید ولی میگردد به حقیقت نزدیك و نزدیك تر شد.
وی اضافه كرد: فلسفه می كوشد كه حقیقت را ورای ظواهر عقل دریابد. اگر بزرگترین عالم را دیوار كنید جلوی عقل، عقل می پرسد پشت آن دیوار چیست؟ فیلسوف هم از پای نمی نشیند چون عقل حد خودرا می شناسد و می داند كه به غیرمتناهی، راه ندارد.
ابراهیمی دینانی با اشاره به خصوصیات اخلاقی غلامرضا اعوانی اشاره كرد: اعوانی مردی است كه صداقت فیلسوفانه دارد كه در او به راحتی آشكار است. او فلسفه اسلام و غرب خوانده و زبان انگلیسی را به درستی می داند. ما امروز مفتخریم كه فیلسوفی به نام دكتر اعوانی داریم كه كم می نویسد و كم می گوید ولی تفكر می كند همچون سقراط كه یك خط ننوشت ولی فیلسوف بود چون فلسفه دغدغه می خواهد و كسی كه دغدغه ندارد، فیلسوف نیست.
همچنین مصطفی محقق داماد عضو فرهنگستان علوم در این مراسم در سخنانی به ذكر سه نكته در خصوصیات اخلاقی غلامرضا اعوانی پرداخت و اظهار داشت: آنچه در شخصیت او برای من جذاب بود، این است كه از حدود ۳۵ سال پیش تابحال روز به روز به جذبه ی شخصیتی او اضافه شده است. در كنار علم، تواضع و ادب در همنشینی با حكمت. آنچه كه بر این جذبه می افزاید، تواضع، اخلاق، دوستی و مهربانی او است. اینكه می گویند آن خوشتر ز حسن. یار ما این دارد و آن باز هم، جمع این دو خیلی كم است. كسی كه از دكتر اعوانی بی ادبی، خباثت، بدخواهی و... و. دیده باشد، وجود ندارد.
وی در ادامه با اشاره به آیه ۲۶۹ سوره مباركه بقره اشاره كرد: در این آیه خداوند به صراحت می گوید حكمت را فقط خدا به افراد می دهد. قرآن تاكید كرده كه معلم حكمت، فقط خداوند است و بس. بدین سبب هركس كه حكیم است، باید او را بعنوان یك چهره قدسی نگاه كرد كه مورد عنایت الهی قرار گرفته است.
محقق داماد در ادامه با اشاره به نكته سوم خصوصیات اعوانی اظهار نمود: یك نكته در خصوصیات اخلاقی او وجود دارد كه من می خواهم به ایشان اعتراض و گله كنم چونكه معتقدم دكتر اعوانی خودرا حرام كرده است و دارایی ها و ظرفیت هایی كه در این فرد است، اگر نگوییم بی نظیر است، كم نظیر است. ایشان می تواند فلسفه اسلامی را به جهانیان معرفی نماید و با عنایت به ارتباطاتی كه تابحال داشته است، فلسفه اسلامی را جهانی كرده است، ولی آثار مكتوب او بسیار كم است. بعنوان یك آشنا با دانش الهیات، ایشان برداشت های بسیار زیبایی از قرآن مجید دارد كه گاه در هیچ مفسری از قرآن، نمی توانیم آنها را ببینیم.
همچنین منوچهر صدوقی سها عضو مؤسسه پژوهشی حكمت و فلسفه با اشاره به خصوصیات علمی و شخصیتی غلامرضا اعوانی اظهار داشت: من هم این گله را از ایشان دارم كه با وجود علم بالا، آثار مكتوب خیلی كمی دارند و درواقع باید گفت بیشتر فیلسوف شفاهی هستند. وی در محضر استاد جورستانی در الهیات اشارات بوده است كه من شهادت شرعی می دهم گاه بعضی از مشكلاتی را كه در فلسفه به وجود می آمد، اعوانی با تدبر و درایت حل می كرد.
در اختتام این مراسم با حضور غلامرضا اعوانی، دعایی، محقق داماد، نجفقلی حبیبی، بلخاری، صدوقی سها، شهین اعوانی، با اهدای لوح تقدیر، از مقام شامخ غلامرضا اعوانی تقدیر گردید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب