بسته مطالعاتی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت دهه فجر
به گزارش عطر حرم پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت ایام دهه فجر بعضی از كتاب های خود در حوزه انقلاب اسلامی را در چارچوب یك بسته مطالعاتی به مخاطبین عرضه كرده است.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت ایام دهه فجر بعضی از كتاب های خویش را در حوزه انقلاب اسلامی در چارچوب یك بسته مطالعاتی به مخاطبین عرضه كرده است. كتاب هایی از قبیل «نهضت امام خمینی(س)»، «انقلاب اسلامی در بوته آزمون: جنگ نرم بیست ساله و فتنه ۸۸»، «انقلاب و ارزش ها»، «تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر كشورهای اسلامی» و «بازتاب جهانی انقلاب اسلامی» از این دست است كه معرفی آنها را در ادامه می خوانید؛ كتاب «نهضت امام خمینی(س)» اثر سیدحمید روحانی در بخشی از معرفی اثر پرارزش «نهضت امام خمینی(س)» آمده است: مبحث كتاب نهضت امام خمینی(س)، حكومت اسلامی است كه از رویدادهای سازنده و سرنوشت ساز نهضت امام به شمار می آید. امام با طرح حكومت اسلامی در نجف، در سال ۱۳۴۸ دگرگونی فكری و سیاسی ژرفی در بین ملت ایران پدید آورد و حكومت اسلامی را بعنوان جایگزین(آلترناتیو) رژیم پوسیده شاهی و سلطنتی به نمایش گذاشت. این طرح و اندیشه در بین مردم ایران و برخی دیگر از كشورها و در مراكز علمی و سیاسی مورد نگاه ویژه قرار گرفت و دیدگاه ها و اندیشه ها را به سمت خود كشید و در بین خانواده ها، جمعیت ها، گروه ها و سازمان ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ملت ایران به دنبال مطالعه و بررسی روی این طرح، به این آگاهی رسیدند كه نظام مورد نظر امام نظامی مبتنی بر قوانین اسلام است و این نظام چه حكومت اسلامی نام داشته باشد و چه جمهوری اسلامی خوانده شود، حكومت خدا بر مردم است و قوانین اسلام در این نظام می تواند پیاده شود. خیزش ملت ایران در سال ۱۳۵۶ با شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» ناگهانی و بدون پیشینه نبود. مردم بدون مطالعه و شناخت، خواستار برقراری جمهوری اسلامی نشدند، بلكه نزدیك ده سال آزگار در محور این طرح، بحث و گفتگو كرده بودند، تا آنجا كه در سال ۱۳۵۴ قانون و اساسنامه جمهوری اسلامی از جانب هواداران این طرح در سراسر كشور پخش گردید و مردم ایران را پیرامون نظام اسلامی به آگاهی بایسته ای رساند. بگذریم از اینكه ملت ایران در درازای سده ها و دوره هایی، حكومت اسلامی را بعنوان ایده ای آرمانی و ایده آل در اندیشه داشتند و برای رسیدن به آن روزشماری می كردند. گیرایی حكومت اسلامی تا آن پایه بود كه دانش آموزان، نوجوانان، دختران اصیل و روشن اندیش و جوانان دانشگاهی، در آن روزگاری كه زیر بمباران تبلیغاتی شدید ماركسیستی و لیبرالیستی قرار داشتند در راه برگزاری حكومت اسلامی به پا خاستند، درس را رها كردند، از زندگی دست شستند، گروه ها و سازمان هایی پدید آوردند، در این راه به خیزش مسلحانه دست زدند و چه بسا جوانمردانی در این راه به شهادت رسیدند. از اهداف و انگیزه های نگارنده در تدوین این مجموعه، روشن كردن این نكته بوده است كه طرح و بحث حكومت اسلامی در ایران زمینه ای دیرینه و بلند مدت داشته و این گونه نبوده است كه تنها در سال ۱۳۵۶ یك باره بر سر زبان ها افتاده باشد. لیكن جای بالندگی و خرسندی است كه در كنار این رسالت ارزنده، نام و یاد شماری از گروه ها، جمعیت ها و جوانمردانی را كه با هدف برگزاری حكومت اسلامی گروه تشكیل داده، فداكاری و دلاوری كرده و گمنام ماندند، زنده كند و در تاریخ به ثبت برساند. كتاب «انقلاب اسلامی در بوته آزمون: جنگ نرم بیست ساله و فتنه ۸۸» اثر منوچهر محمدی در بخشی از اثر پرارزش «انقلاب اسلامی در بوته آزمون: جنگ نرم بیست ساله و فتنه ۸۸» آمده است: حوادث و اتفاقات قبل و پس از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری در ایران، در تاریخ سی ساله نظام جمهوری اسلامی و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به یقین از حوادث و اتفاقاتی استثنایی و كم نظیر بوده است. برای كشوری كه در طول این سه دهه و در شرایط سخت و حتی در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی تقریباً همه ساله یك انتخابات سراسری برگزار كرده و اجازه نداده است حتی یك روز هم وقفه و تأخیری در انجام انتخابات تولید شود و عموم آنها به آرامی و بدون تولید تنش و برخورد، برگزار شده اند. آنچه كه در دوران انتخابات دهم ریاست جمهوری صورت گرفت همه را شگفت زده كرد. در واقع چه كسی تصور می كرد كسانی چون موسوی و كروبی كه سالیان طولانی در مسئولیت های سطح بالای نظام قرار داشتند و خود بارها مجری انتخابات بودند و با سازوكار پیچیده و در عین حال مردمی آن آشنا بودند، پیش از اعلام نتیجه مدعی پیروزی گردیده و نتیجه خلاف آنرا تقلب مسلم دانسته و از مردم بخواهند به خیابان ها ریخته و زمینه شورش، تخریب و تعدی به مال و جان مردم را فراهم كنند؟ چه كسی تصور می كرد كه این آقایان در دام توطئه دشمنان قسم خورده انقلاب قرار گیرند و بعنوان بازیچه ای، دقیقاً برنامه ها و سفارش های دشمنان را اجرا نمایند؟ چه كسی تصور می كرد كه دشمن و یا دشمنان داخلی و خارجی دست اتحاد به یكدیگر داده و همه ظرفیت و توان خویش را به كار گرفته تا با استفاده از این موقعیت در اجرای پروژه انقلاب های رنگین نسبت به براندازی نظام جمهوری اسلامی، اقدام و یا حداقل به شكلی استحاله نظام دست یابند؟ همه این پرسش ها و شگفتی ها ما را به این نقطه می رساند كه آنچه اتفاق افتاد، نمی توانست حاصل یك حركت خودجوش، ناگهانی و بدون طراحی قبلی باشد، بلكه حاصل یك برنامه ریزی درازمدت، طولانی و نتیجه كار عمیق اتاق های فكر و درهم تنیده دشمن بوده است و می طلبد كه برپایه این پیش فرض، پژوهشی عمیق و همه جانبه صورت داده تا چرایی و چگونگی این ماجرا را دریافته و در نهایت، علل ناكامی دشمنان و توفیق انقلاب اسلامی در این آزمون و عبور موفقیت آمیز از آن روشن شود. كتاب «بازتاب جهانی انقلاب اسلامی» اثر منوچهر محمدی فصول اثر پرارزش «بازتاب جهانی انقلاب اسلامی» به شرح زیر است: كتاب بازتاب جهانی انقلاب اسلامی در چهار گفتار شامل سیزده فصل عرضه می گردد. بعد از عرضه مقدمه در فصل اول، در فصل دوم به كلیات انقلاب اسلامی و خصوصیت های نظری و عینی پرداخته شده است. در فصل سوم صدور انقلاب، برداشت ها و نظریات متفاوت مربوط به آن مورد بحث قرار خواهد گرفت. در فصل چهارم و پنجم بازتاب انقلاب اسلامی بر نظام جهانی مورد بررسی قرار می گیرد و در فصل ششم تا دوازدهم، بازتاب انقلاب اسلامی بر جهان اسلام در حوزه های مختلف جغرافیایی مورد توجه خواهد بود و در نهایت در فصل سیزدهم با عرضه جمع بندی از مطالب عرضه شده، آثار جهانی انقلاب اسلامی به تفكیك و با استفاده از سطوح مختلف تحلیلی در جهان اسلام و نظام جهانی بیان خواهد گردید. فصل اول: مقدمه فصل دوم: خصوصیت های انقلاب اسلامی: انقلاب اسلامی از دید صاحب نظران، انقلاب اسلامی ایران در مقایسه با انقلاب های بزرگ جهان، برد فرامرزی انقلاب اسلامی، انقلاب اسلامی و صدور انقلاب. فصل سوم: تحولات نظام بین الملل پس از پیروزی انقلاب اسلامی: نظام برخورد تمدن ها، تمدن و فرهنگ و رابطه آن دو با یكدیگر، تضاد بین آمریكا و اروپا، برخورد تمدن ها یا گفت و گوی تمدن ها، بیداری و آگاهی ملت ها، حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و تأثیر آن بر نظام بین الملل، آینده نظام بین الملل، بازتاب انقلاب اسلامی بر جهان اسلام. فصل چهارم: حوزه خلیج فارس: عراق، واكنش دولت عراق نسبت به انقلاب اسلامی ایران، عربستان سعودی، رابطه بین دو دولت پیش از انقلاب، مسأله حج و انقلاب اسلامی، مردم عربستان و انقلاب اسلامی، اتحاد مردم جزیره العرب، حزب سوسیالیستی بعث، حزب دموكراتیك خلق، حزب عمل سوسیالیست غرب، جماعه الدعوه المحتسبه، سازمان انقلاب اسلامی جزیره العرب، حزب ا… حجاز، كویت، ساختار سیاسی، روابط ایران با كویت پیش از انقلاب اسلامی ایران، بحرین، جبهه آزادی بخش ملی بحرین، روابط ایران و بحرین پیش از پیروزی انقلاب، روابط ایران و بحرین پس از پیروزی انقلاب، تأثیرات انقلاب اسلامی بر مردم و حركت های مردمی. فصل پنجم: شامات: سوره، رابطه دو دولت پیش از انقلاب اسلامی، رابطه دو دولت بعد از انقلاب، جوامع و جنبش ها، ادرن، تاریخچه روابط ایران و اردن، روابط سیاسی با ایران پس از انقلاب اسلامی، روابط فرهنگی و اجتماعی، علل نزدیكی اردن به كشورهای بزرگ منطقه همچون ایران، لبنان، تاریخچه روابط ایران و لبنان پیش از انقلاب، بررسی تأثیر انقلاب بعد از انقلاب اسلامی بر لبنان، نقش احزاب و جنبش ها در لبنان، جنبش امل، حزب ا…، پیدایش و ظهور حزب ا… در صحنه سیاسی-نظامی لبنان، فلسطین، تاریخ و جغرافیای فلسطین، روابط ایران و سازمان آزادی بخش فلسطین(ساف) پیش از انقلاب، انقلاب اسلامی ایران و بازتاب آن بر فلسطین، انقلاب اسلامی و مبارزات مردمی فلسطین، زمینه های شكل گیری جنبش جهاد اسلامی، شكل گیری و تأسیس جنبش جهاد اسلامی، جنبش جهاد اسلامی(حماس)، دیدگاه و مواضع جنبش جهاد اسلامی نسبت به انقلاب ایران، انتفاضه، اوج تأثیر انقلاب اسلامی بر فلسطین، تفاوت های انتفاضه دوم با انتفاضه اول. فصل ششم: شمال آفریقا: مصر، روابط ایران و مصر پیش از انقلاب، بازتاب انقلاب اسلامی بر جامعه مصر، تونس، بیداری و احیای اسلام گرایی، الگوی عملی حكومت اسلامی، روابط ایران و تونس پس از پیروزی انقلاب، كلیاتی پیرامون الجزایر، موقعیت جغرافیایی-انسانی، روابط با ایران، رشد حركت اسلام خواهی در الجزایر، جبهه نجات اسلامی و تشدید موج اسلام گرایی. فصل هفتم: آفریقای سیاه: روابط ایران با آفریقای سیاه در دوران پهلوی، بیداری و احیای اسلام و اسلام خواهی، تأثیر انقلاب اسلامی بر شیعیان. فصل هشتم: آسیای مركزی، قفقاز و تركیه: موضع شوروی در مقابل انقلاب اسلامی، تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر اتحاد جماهیر شوروی، تأثیر انقلاب اسلامی بر احیاگری اسلامی در شوروی، تركیه، انقلاب اسلامی و كردها، انقلاب اسلامی و شیعیان تركیه، روابط ایران و تركیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی. فصل نهم: شبه قاره هند: پاكستان، جغرافیا و مردم پاكستان، روابط دو دولت قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر مردم پاكستان، تأثیر انقلاب اسلامی بر شیعیان پاكستان، افغانستان، دین و مذهب، روابط دو كشور پیش از انقلاب اسلامی، روابط دو كشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی، انقلاب اسلامی و پدیده طالبان، آمریكا و طالبان. فصل دهم: خاور دور: مالزی، انقلاب اسلامی و مالزی، جلوه های اجتماعی تأثیر انقلاب اسلامی، تأثیرات فكری انقلاب اسلامی، انقلاب اسلامی و شیعیان در مالزی، روابط ایران و مالزی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، موارد اتفاق و اختلاف در صحنه بین المللی، اندونزی، انقلاب اسلامی و اندونزی، تأثیرات فكری انقلاب اسلامی، جلوه های تأثیر انقلاب اسلامی، تأثیرات سیاسی انقلاب اسلامی، روابط با جمهوری اسلامی ایران، چگونگی موضع گیری در سازمان های بین المللی بر له یا ضد جمهوری اسلامی ایران، فیلیپین، شواهدی بر تأثیر انقلاب اسلامی ایران، تولید آگاهی سیاسی، آشنایی با تشیع و پذیرش آن. فصل یازدهم: جمع بندی و نتیجه گیری: بازتاب عمومی انقلاب اسلامی، نظام بین الملل، بازتاب انقلاب اسلامی بر جهان اسلام، انفجار نور. كتاب «تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر كشورهای اسلامی» اثر محمدباقر حشمت زاده در معرفی اثر پرارزش «تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر كشورهای اسلامی» آمده است: انقلاب اسلامی ایران بعنوان یك مبحث علمی و پژوهشی با انگیزه های مختلف و از زوایای متفاوتی طی ربع قرن مورد بحث و بررسی قرار گرفته و حاصل آن به صورت انبوهی از كتب و مقالات، چاپ و منتشر گردیده است. در این میان حقیقات و مكتوبات برون مرزی سهم بسیار بیشتری از فعالیت های درون مرزی داشته اند. در این كتاب با دو متغیر روبه رو هستیم. انقلاب اسلامی ایران متغیر مستقل و كشورهای مسلمان، متغیر وابسته می باشند. دغدغه كتاب تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر كشورهای اسلامی آن است كه تأثیرات متغیر مستقل را در متغیر وابسته شرح و اثبات نماید. فصول هفتگانه این كتاب ماهیتی جغرافیایی دارند. در واقع به لحاظ مشتركات جفرافیایی و فرهنگی، جهان اسلام به هفت منطقه تقسیم و مطابق منابع و مدارك گردآوری شده، بازتاب انقلاب اسلامی در هر حوزه مورد تجزیه و تحلیل واقع شده و استنتاجی به عمل آمده است. در هر منطقه هم با عنایت به میزان مدارك، كشورهایی به صورت خاص مورد بررسی واقع شده و تأثیر انقلاب اسلامی در آن جا مورد توجه قرار گرفته است. كتاب «انقلاب و ارزش ها» اثر حجت الاسلام علی ذوعلم در معرفی اثر پرارزش «انقلاب و ارزش ها» آمده است: هدف نهایی انقلاب اسلامی ایران، زمینه سازی تحول عظیم، عمیق و گسترده فرهنگی، اخلاقی و معنوی بوده است. رهبران انقلاب اسلامی ایران آنرا «انقلاب ارزش ها» خوانده اند. حالا می سزد كه با تحلیلی مستند و مبتنی بر واقعیات جامعه ایرانی در دو دهه گذشته، میزان توفیق انقلاب اسلامی در مهم ترین و بنیادی ترین عرصه ها ـ كه همان عرصه ارزش های فرهنگی و اخلاقی است ـ سنجیده شود. پرسش اصلی این است: آیا جهت گیری و گستره ارزش های اجتماعی، اخلاقی و معنوی در جامعه ایران در دو دهه اخیر، نسبت به آنچه در دوران سلطه بیگانه و حكومت پهلوی جریان داشت، تفاوتی كرده است یا نه؟ در این كتاب، قلمرو مطالعه و بررسی تحول ارزشها، «جامعه» است نه «نظام». ارزش عرصه های فراوانی دارد و در شاخه های گوناگون دانش بشری پژوهیده می شود. اگر امتیاز اساسی انسان را در «فرهنگی بودن» او بدانیم، درمی یابیم كه نظام های ارزشی، عنصری مهم از فرهنگ به شمار می آیند. ترابط ارزش ها با جامعه، واقعیت و ادیان، و بررسی آنها در این سه عرصه، می تواند ما را با مهم ترین آرمان انقلاب اسلامی، یعنی تحول ارزش ها، آشناتر كند. صبغه دینی انقلاب اسلامی ایران ایجاب می كند كه برای ارزیابی میزان توفیق این انقلاب در تحول فرهنگی و احیای ارزش های دینی، با استناد به منابع اسلامی، مجموعه ای از شاخص ها را استخراج نماییم و بر اساس آن به سنجش سیر تحول ارزش ها بپردازیم. در این پژوهش، هشت شاخص اصلی، برگرفته از محورها و اصول ارزش های اجتماعی اسلام و برخاسته از اهداف انقلاب اسلامی، مورد سنجش قرار گرفته است: ارزش های عاطفی، انسانی و رفتاری متقابل بین آحاد جامعه؛ ارزش های خاص دینی و عبادی؛ ارزش های تربیتی و فرهنگی و میزان اهتمام اعضای جامعه به این امور؛ همگرایی سیاسی جامعه و میزان پیوند دولت با مردم؛ احساس آزادی سیاسی و اجتماعی و میزان تحقق آن؛ مشاركت اجتماعی و سیاسی و اهتمام اعضای جامعه به آن؛ حس اعتماد به نفس و اقتدار و استقلال ملی. این مفاهیم بنیادین در ساختار قانون اساسی هم جلوه كرده است. انجام پژوهش میدانی یكی از شیوه های تحقیق در مبحث «تحول ارزش ها»، می تواند دیدگاه جامعه و هم «حداقل وضعیت» را نشان دهد. این پژوهش میدانی در پاییز سال ۱۳۷۷ و در یك جامعه آماری نمونه در شهر تهران انجام یافت و در آن كسانی مورد پرسش قرار گرفتند كه در زمان پیروزی انقلاب حداقل ۱۵ و حداكثر ۴۰ سال و در زمان انجام تحقیق ـ با سطح معلومات دیپلم ـ بین ۳۵ تا ۶۰ سال داشته اند. در تحلیل پژوهش، به نظر می آید حدود چهل درصد پاسخ دهندگان، سیر تحول ارزش ها را منفی نمی دانند و در مقابل و به همین نسبت، ارزش های معنوی و اجتماعی را در سطح جامعه در حال افول تلقی می كنند. حدود بیست درصد دیگر هم برآنند كه اگر توجه خاصی به روند ارزشی جامعه نشود، جای نگرانی خواهد بود. یافته های این پژوهش نشان داده است كه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تحول قابل ملاحظه ای در ارزش های اجتماعی جامعه ایران رخ داده، اما در اواخر دهه دوم بعد از پیروزی، وضعیت جامعه نشان دهنده افول بعضی از شاخص های ارزشی است. نكته مهم این كه نسل انقلاب از میزان رشد فرهنگی انجام یافته، راضی نیست و انتظاری فراتر دارد. این افول و نارضایتی ریشه در بعضی عوامل فرهنگی، اقتصادی و بین المللی دارد. در هر حال، برای تولید جهت گیری مثبت در دگرگونی فرهنگی و معنوی جامعه، این راهكارها بایسته اند: تحقق باوری عمیق، عقلانی و مبتنی بر نظام ارزشی اسلام در مدیران جامعه؛ رسیدن این مجموعه به «برداشت و معرفت واحد» در اصول اساسی مطلوب ارزشی؛ تلاش گسترده برای لحاظِ نظام ارزشی مطلوب در اجزای جامعه؛ تبلور این نظام ارزشی در رفتار مدیران، ساختار و برنامه های اجرایی كشور؛ و وجود مرجعی مسئول و رسمی كه چنین روندی را زمینه سازی، تسهیل و تسریع كند. علاقمندان جهت كسب اطلاعات تكمیلی و تهیه این آثار می توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی رجوع نمایند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب