محله محوری مساجد احیای نقش مردمی یا تکرار اداری سازی؟
عطر حرم: طرح جدید محله محوری با تأکید بر مسجد شکل گرفته، اما ابهام در تعریف محله و رویکرد اداری آن، می تواند این فرصت مردمی را به تجربه ای تکراری تبدیل کند.
خبرگزاری مهر، یادداشت مهمان-حجت الاسلام سیدناصر میرمحمدیان؛ طرح جدید وزارت کشور که اینروزها ابلاغ گردیده، با عنوان «محله محوری» مقرر است بخشی از امور اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی، سلامت، خیریه و… کشور را در سطح محله پیگیری کند.
اصل توجه به محله و تاکید بر مسجد در این طرح، اتفاق مثبتی است و می تواند مقدمه ای برای اصلاح باشد؛ هرچند هنوز با شکل مطلوب فاصله دارد و نیازمند دقت و بازبینی است.
اما چند نکته قابل تأمل:
اول این که در متن طرح، تعریف روشنی از «محله» ارایه نشده است. هنوز مشخص نیست مبنا جغرافیاست، جمعیت یا هویت اجتماعی یا فرهنگی. همینطور تعداد محله ها و نسبت آن با ده هزار «مسجد برقرار» که مبنا قرار گرفته، معلوم نیست. تا وقتی این تعریف دقیق نباشد، هیچ برنامه ریزی پایداری شکل نمی گیرد.
دوم، اداره محله به شورایی واگذار شده که تعریف دقیقی ندارد. این یعنی خطر «اداری سازی سریع» و تکرار تجربه شوراهای شهر و روستا؛ جایی که هر نهاد سهم خودش را می خواست، نماینده ای داشت و انتظاری! و بالاخره، میدان بی مدیر ماند.
سوم، نگاه طرح همچنان از بالا به پایین است. وقتی هر نهاد برای محله نسخه ای می پیچد، مردم تماشاچی می شوند. در حالیکه محله زمانی زنده است که محور آن مردم و نهادهای اصیل محلی باشند.
چهارم، این که جایگاه مسجد در طرح فقط یک «مکان» نیست نقطه قوت است و در بعضی محورها برای مسجد نقش و مأموریت تعریف شده است، اما هنوز نسبت آن با سایر نهادهای محلی روشن نیست.
اگر مسجد مردمی باشد و مردم محله پای کارش آمده باشند، همان «مسجد طبیعی» است که قدرتش را از ایمان و اعتماد و همراهی مردم می گیرد و محور محله می شود. اما اگر اقدامات از بالا و وابسته به فرمانداری ها یا دستگاهها تعریف شود، در عمل به «مسجد اداری» تبدیل می شود که زود فرسوده خواهد شد.
محله محوری، اگر از دل مردم و با مشارکت واقعی آنان جریان پیدا کند، می تواند جان جدیدی به جامعه بدهد اما اگر از بالا دیکته شود، در حد تجربه ای اداری باقی می ماند.
مدیرعامل بنیاد هدایت
به طور خلاصه، اصل توجه به محله و تأکید بر مسجد در این طرح، اتفاق مثبتی است و می تواند مقدمه ای برای اصلاح باشد؛ هرچند هنوز با شکل مطلوب فاصله دارد و نیازمند دقت و بازنگری است. چهارم، اینکه جایگاه مسجد در طرح فقط یک مکان نیست نقطه قوت است و در بعضی محورها برای مسجد نقش و مأموریت تعریف شده است، اما هنوز نسبت آن با سایر نهادهای محلی روشن نیست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان عطرحرم در مورد این مطلب