رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم:
حوزه در مقایسه با گذشته خاصیت های بسیار خاصی پیدا کرده است
عطر حرم: اگر شاعر حوزوی متکی به نظام معرفتی برآمده از منابع اصیل دینی و نظام ارزشی اسلامی به سراغ عرصه زندگی و واقعیت برود، می تواند منادی ارتقای سطح فرهنگی جامعه و ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی شود.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، حجت الاسلام احمد واعظی در آئین اختتامیه پنجمین جشنواره بین المللی شعر حوزه (اشراق) که به همت معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی در مرکز همایش های غدیر برگزار شد، گفت: در آستانه یکصدمین سال احیای مجدد حوزه علمیه قم قرار داریم که در سال ۱۳۰۱ مرحوم شیخ عبدالکریم حائری به همراه تعدادی از شاگردان برجسته شأن به قم آمدند و این هجرت شروع یک حرکت بسیار شتابان برای اوج گرفتن حوزه علمیه قم شد، تا جایی که امروز حوزه علمیه قم مرکز حوزه های علمیه جهان تشیع است.
حوزه علمیه قم مدیون مجاهدت های آیت الله حائری و شاگردان ایشان است
وی اظهار داشت: حوزه علمیه قم مدیون و مرهون مجاهدت آن مردم بزرگ و شاگردان برجسته ای چون امام خمینی و آیت الله گلپایگانی و آیت الله اراکی و خیلی از بزرگانی که پرورده کرسی درس ایشان بودند و به برکت همجواری با حضرت معصومه (س) این برکات عاید و بدست آمد.
تفاوت وجه هنری حوزه قبل از انقلاب و بعد از آن
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اشاره کرد: حوزه امروز ما در مقایسه با حوزه گذشته، یعنی دهه های اخیر به ویژه دهه های بعد از انقلاب نسبت به دهه های پیش از انقلاب حوزه، خاصیت های بسیار خاصی پیدا کرده است.
حجت الاسلام واعظی گفت: یکی از این خاصیت ها، مسأله برجسته شدن و تقویت وجه هنری حوزه است؛ تعدادی از وجوه هنری، مثل شعر و ادب در قرون و اعصار در زمینه های ما رواج داشته اما حالا وجوه دیگر هنری همچون هنرهای نمایشی و هنرهای تجسمی و انواع و اقسام هنرها در زمینه مشاهده می شود، و کارهای خوبی دراین زمینه شکل گرفته است.
وی با اشاره به ظرفیت های متنوع شعر و زبان شعر اظهار داشت: زبان شعر تکثر قالبی مختلفی دارد و می تواند لفظ پردازی محض، برخوردار از آهنگین بودن، زیبایی های لفظی و مربوط به ساخت زبانی باشد، کما این که شعر می تواند تماماً از عنصر خیال و صور خیال برخوردار باشد و خیال آمیز، بی ارتباط با واقعیت باشد همانطور که می تواند معطوف به واقعیت باشد و در حقیقت، قرائت زیباشناسانه و خیال انگیز از واقع باشد.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اشاره کرد: بخش قابل توجهی از شعر آئینی، معطوف به حوادث تاریخی، مقولات دینی، سخن از حوادث و واقعیت های دینی می کند.
شعر و حکایت زیباشناسانه از واقعیت
وی اضافه کرد: وقتی زبان شعر ناظر به واقعیت است و به عرصه زندگی و واقعیت های آن نزدیک می شود، حکایت گری و گزارش گری عالمانه از واقع نیست، لهذا گزاره های شعری، در حقیقت گزاره های اخباری از جنس گزاره های واقع نمای علمی نیستند، چونکه اگر زبان شعر، زبان گزارش خشک و عریان واقع باشد، لطافتی ندارد و از سنخ زبان علم می شود، بدین جهت هیچ گاه از گذشته هم حتی وقتی که کل مقوله دانش را به حکمت علمی و نظری تقسیم می کردند، شعر را از شعب حکمت عملی ویا نظری قرار ندادند، چونکه وجه صناعی شعر قالب است و نمی توان شعر را زبان حکایت از واقع قرار داد.
حجت الاسلام واعظی گفت: وقتی شعر معطوف به حوادث و واقع می شود، قرائت زیباشناسانه واقع می گردد، در این صورت ممکنست که کسی تصور کند که زبان شعرچون خوانش و قرائت است پس کاملاً امری سوبژکتیو مثل بیان سلایق و علایق است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اشاره کرد: در عین حال که زبان شعر روایت زیباشناسانه واقع است اما یک امر فقط و کاملاً سلیقه ای نیست، چونکه اساساً مقوله زیبایی چیزی است که در نظر و رؤیت ماست و یک اُبژه خارجی نیست که خودرا به ما تحمیل کند، به شکلی که همه مضطر به تصدیق آن باشند.
وی اضافه کرد: زیبایی و زشتی مقولاتی نیست که مثل یک امر واقعی به شکلی باشد که به تصدیق و اذعان همگان در آید؛ زیبا دیدن امور به دنیای درون ما، شبکه باورهای ما، نظام ارزشی ما و نظام زیباشناختی ما بر می گردد و اینهاست که یک منظره، واقعه و اتفاق را زیبا می کند.
حجت الاسلام واعظی گفت: حضرت زینب کبری (س) درباره عاشورا فرمودند «ما رأیت الا جمیلا» نفرمودند «ما کان الا جمیلا»؛ یعنی من آنرا زیبا می بی نم و ابن زیادها و دیگرانی که در نظام ارزشی شأن، بینشی شأن و شبکه باورها و علایقشان شهادت، عبودیت، توحید، بندگی، عشق به خدا و عشق ورزی در محضر خدا ارزش نیست، شهادت را کرامت نمی دانند.
وی اظهار داشت: اگر شبکه باورها، علایق، گرایش ها، بینش ها و این نظام ارزشی و زیباشناختی که در درون انسان است، از حقانیت، صدق و عینیت برخوردار باشد، قرائت زیباشناسانه از واقعیت ها واز عرصه زندگی و حوادث هم درجه ای از عیبنیت و حقانیت برخوردار خواهد بود.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اشاره کرد: اگر این مبنا را بپذیریم که زیبا و زشت دیدن امور تابع محتوای شبکه باورها، ارزش ها، نظام ارزشی و نظام گرایشی شخص است و محتوای آن باورها و نظام ارزشی، صدق و کذب بردار است و آن محتوا قابل دفاع و غیرقابل دفاع می باشد، آن زیبا دیدن به وجهی از عینیت و حقانیت برخوردار می شود و این حقانیتِ زیباشناختی، رقیقه آن حقیقه معرفتی و آن نظام ارزشی است.
وی اضافه کرد: برای «إنَّ مِنَ الشِّعرِ لَحِکمَه» این وجه را در نظر می گیرم که گاهی اوقات شعر محتوای حِکمی و محتوای مستقیم معرفتی پیدا می کند که حکمت می شود اما گاهی اوقات ولو خیال انگیز و قرائت زیباشناسانه از واقع، حماسه جنگ و واقعیت های تاریخ اسلام است، «إنَّ مِنَ الشِّعرِ لَحِکمَه» می شود، چونکه پشتوانه بینشی و ارزشی حق و صادق است که آن نگاه را به شخص داده، و آن تفتّن های زیباشناسانه را به شخص داده، حکیمانه و حقانی است و نگاه حقانی، معرفت حقانی و نگاه ارزش حقانی، رؤیت حقانی را به همراه می آورد، ولو آن روایت از واقع، قرائت و روایت زیباشناسانه باشد.
شاعر توان ایجاد تغییر در ذائقه فرهنگی و حرکت اجتماعی را خواهد داشت
حجت الاسلام واعظی گفت: اگر شاعر با این نگاه وارد عرصه تفتّن به واقعیت ها و عرصه زندگی شود و متوجه آلام مردم و حوادثی که بر جامعه می گذرد و واقعیت هایی که جامعه را احاطه کرده، با نگاه زیباشناسانه برخاسته از بینش توحیدی و نظام ارزشی اسلامی شعر بسراید، توان ایجاد تغییر در ذائقه فرهنگی و حرکت اجتماعی را خواهد داشت.
وی اظهار داشت: اگر شاعر حوزوی متکی به آن نظام معرفتی، نظام ارزشی و نظام زیباشناختی که از بطن و متن دین و معارف مکتب دوده (ع) و قرآن منبعث است، به سراغ عرصه زندگی و واقعیت برود، می تواند منادی ارتقای سطح فرهنگی جامعه و ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی شود و بذر امید، ایمان، مهرورزی، عزت و معنویت را در بین جامعه بیفشاند.
منبع: عطر حرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان عطرحرم در مورد این مطلب