یادداشت میهمان،
توجه به تغذیه و رابطه آن با داشتن نسل صالح
عطر حرم: قزوین دین اسلام همیشه بر بهداشت جسم و جان تاکید فراوان دارد و آیات زیادی در قرآن بطور مستقیم یا غیرمستقیم به موضوع غذا و تغذیه پرداخته است. در قرآن کریم آمده است «یا أَیهَا الرُّسُلُ کلُوا مِنَ الطَّیبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحاً إِنِّی بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ؛ ای پیامبران! از غذاهای پاکیزه (و پسندیده) بخورید و کار نیکو انجام دهید، همانا من به آنچه انجام می دهید آگاهم (51) مومنون».
طاهره خاکساران، حافظ و مربی قرآن کریم، در یادداشتی که با موضوع «تربیت کودکان در قرآن و روایات» نوشته و آنرا در اختیار ایسنا، قرار داده می نویسد: تغذیه طیب و سالم و عمل صالح، مورد توجّه تمام ادیان الهی است و توفیق عمل صالح، در سایه تغذیه حلال و طیب است. از آیه (۵۱) سوره مومنون می توان اهمیت استفاده از خوراکی های حلال و دوری کردن از حرام را درک کرد و فهمید که از نکات بسیار مهم و سرنوشت ساز در تربیت فرزند و داشتن نسل صالح، توجه پدران و مادران به رزق و روزی حلال و مطهر و خوراندن غذای پاک و حلال به فرزندان است.
طبق آموزه های قرآن کریم و دوده (ع)، اهمیت غذای حلال به اندازه ای است که اثر مستقیم و انکارنشدنی در سعادت و خوشبختی و یا شقاوت و بدبختی هر انسان و نسل او دارد؛ خوردن غذاهای پاک و حلال تنها به زمان پس از تولد انسان مربوط نمی گردد بلکه خوراکی هایی که مادر در دوران حاملگی و شیردهی تغذیه می کند، نقش بسیار مهمی در تربیت دینی فرزند او دارد؛ بنا بر این است که پدر وظیفه دارد با فراهم کردن غذای حلال برای همسر و فرزند خود، علاوه بر تامین نیازهای جسمی آنها، غذای روح شان را هم تامین کند تا زمینه برای رشد سالم و صحیح جسمی و معنوی فرزندش فراهم گردد.
استفاده از غذاهای حلال زمینه را برای رشد فضیلت های اخلاقی و صفات پسندیده فراهم می آورد. در روایت های خیلی از ائمه اطهار (ع) تاکید شده است، غذایی که مادر در دوران حاملگی و یا شیردهی می خورد موجب سلامت روحی روانی مادر و جنین خواهد و علاوه بر تأثیر بر جسم فرزند او، تأثیراتی هم بر اخلاق و صفاتش دارد.
در صفحه ۳۵۶ کتاب «التوحید» پیامبر اکرم (ص) فرمودند «الشقی شقیٌ فی بطن امّه و السعید من سعد فی بطن امّه؛ انسان بد و شقی در شکم مادر، بد و شقی می گردد و انسان صالح و سعید در شکم مادر رستگار و صالح می گردند»؛ پس اگر طالب فرزند و نسلی صالح هستیم، باید مقدمات آنرا از پیش فراهم نماییم.
رابطه لقمه حرام و نفوذ شیطان
خداوند متعال در آیه ای دیگر می فرمایند «یا أَیهَا النَّاسُ کلُواْ مِمَّا فِی الأَرْضِ حَلاَلاً طَیباً وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّیطَانِ إِنَّهُ لَکمْ عَدُوٌّ مُّبِین؛ ٌ ای مردم! از آنچه در زمین، حلال و پاکیزه است بخورید و از گام های (وسوسه انگیز) شیطان، پیروی نکنید. به راستی که او دشمن آشکار شماست (۱۶۸) بقره».
باتوجه به «کلوا حلالاً طیباً» حلال بودن، پاکیزه و دل پسند بودن شرط اساسی در مصرف است. اگر انسان در مصرف و خوردن غذاها، حلال و پاک بودن را رعایت نکند زمینه تسلط شیطان بر خودرا فراهم نموده است چون شیطان اصولاً لشکر خودش را از میان انسان هایی که نطفه ناپاک دارند و با غذای حرام پرورش پیدا کرده اند، تشکیل می دهد، بدین سبب است که وقتی انسانی لقمه حرام می خورد، دیگر نمی تواند به درستی حق را از باطل تشخیص بدهد و حتی امکان دارد که حق را بصورت باطل و باطل را در قالب حق درک کند.
آشنا کردن فرزند با مبدأ و معاد
حق زن و فرزند تنها با تامین هزینه زندگی و مسکن و تغذیه آنها حاصل نمی گردد، مهم تر از آن، تغذیه روح و جان آنها و به کار گرفتن اصول تعلیم و تربیت صحیح است.
قرآن در یک خطاب کلی به اهل ایمان می فرماید «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکمْ وَأَهْلِیکمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، خود و خانواده خودرا از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ ها هستند نگه دارید (تحریم/۶)». بدین سبب فضای خانه و خانواده با برنامه ریزی صحیح و فراهم ساختن محیطی پاک و خالی از هرگونه آلودگی برای فرزندان، می تواند نقش مهمی در نگهداری خانواده از آتش دوزخ داشته باشد.
برمبنای این آیه، پدر و مادر مؤمن نمی تواند نسبت به تعلیم معارف دین به فرزندان، کوتاهی بورزند. پیامبران و اولیای الهی در منش ها و گویش های خود با فرزندان، همیشه ایشان را به اصول عقاید دینی همچون مبدأ و معاد توجه داده اند.
قرآن کریم در سوره های متعدد، در ضمن بیان سرگذشت انبیا، به مسائل تربیتی اشاره نموده است و اوج آموزه های قرآن دراین زمینه را در سوره لقمان می بینیم. قرآن اندرزهایی که لقمان حکیم به فرزند خود داده است را بعنوان برنامه تربیتی در این سوره بیان کرده است که بر پایه ایجاد شخصیت در فرزند استوار است و خانواده های مسلمان باید پیام های خداوند در این سوره را به شایستگی به کودکان و نوجوانان خود انتقال دهند.
«وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ یعِظُهُ یا بُنَی لَا تُشْرِک بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْک لَظُلْمٌ عَظِیمٌ؛ پسرکم برای خدا شریک قائل مشو که شرک به خدا ستم بزرگی است (لقمان/۱۳)». از لفظ لطیف «یا بنیّ» می توان فهمید، به جهت اینکه موعظه در کودک اثر بگذارد باید برای او احترام و شخصیت قائل شویم و مواعظ خودرا با دلیل و منطق بیان نماییم.
لقمان حکیم، نخستین چیزی را که به فرزندش می آموزد، اصول دینداری است و او را با لحنی محبت آمیز از شرک به خدا نهی می کند. برمبنای این آیه، مهم ترین و محوری ترین بُعد حکمت، توحید است و «شرک»، بزرگ ترین خطر و اصلی ترین مسئله است، بدین سبب اگر همهٔ دنیا را به کسی بدهند که مشرک شود، نباید بپذیرد.
در تفسیر نور آیه ۱۳ سوره لقمان اینطور تفسیر شده است که شرک، معنای وسیع و گسترده ای دارد که بارزترین آن شرک به مفهوم بت پرستی است و این نوع شرک، به فتوای فقها سبب خروج از جرگهٔ دین و سبب ارتداد انسان می شود.
دومین اندرز لقمان به فرزندش درباره حساب اعمال و معاد است که حلقه مبدأ و معاد را تکمیل می کند. «یا بُنَیَّ إِنَّها إِنْ تَکُ مِثْقالَ حَبَّة مِنْ خَرْدَل فَتَکُنْ فِی صَخْرَة أَوْ فِی السَّماواتِ أَوْ فِی الأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللّهُ إِنَّ اللّهَ لَطِیفٌ خَبِیرٌ؛ پسرم! اگر اعمال نیک و بد، حتی به اندازه سنگینی خردلی باشد، در درون صخره ای، یا در گوشه ای از آسمان، یا درون زمین جای گیرد، خدا آنرا در دادگاه قیامت حاضر می کند، و حساب آنرا می رسد؛ چونکه خداوند دقیق و آگاه است».
در تفسیر نمونه آیه ۱۶ سوره لقمان اینطور تفسیر شده است «توجه به آگاهی پروردگار از اعمال انسان، و محفوظ ماندن همه نیکی ها و بدی ها در کتاب علم پروردگار، و نابود نشدن چیزی در این عالم هستی، خمیرمایه همه اصلاحات فردی و اجتماعی است و نیروی محرک قوی به سمت خیرات و باز دارنده مؤثر از شرور و بدی ها است».
منبع: atreharam.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب