تفسیر دعاهای روزانه حضرت زهرا (س) به قلم محمود معرفت ۹ ؛
برکت در حیات دنیایی، فضل الهی در آخرت را با خود به ارمغان می آورد
به گزارش عطر حرم در منظر قرآن کریم حیات دنیا در مقایسه با حیات آخرتی با عنوان قلیل و حیات آخرتی بسیار بزرگ و کثیر معرفی می شود و انسان مؤمن زندگی دنیوی و اخروی خویش را بر اساس این نگاه پایه گذاری می کند.
خبرگزاری مهر - گروه دین و آئین: الگو گرفتن از زندگی ائمه علیهم السلام جزو موارد مورد تاکید در معارف اسلامی و در جهت ساختن سبک زندگی مناسب برای مؤمنان است، در زندگی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها باید دقیق شد، با نگاهی نو آن زندگی را شناخت و به معنای واقعی کلمه آنرا الگو قرار داد. یکی از ابعاد زندگانی این بانوی بزرگوار نیایش های عاشقانه آن حضرت با خداوند تبارک و تعالی است. دعاهایی است که منسوب به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بوده و راهگشا برای کسب معرفت و رسیدن به کمال به حساب می آید.
دعا نزدیک ترین و مؤثرترین رابطه انسان با خداست. دعا در فرهنگ اسلامی از مهم ترین عبادات است؛ تا آنجایی که خداوند در قرآن مجید بعد از امر به دعا و وعده استجابت «وَقالَ رَبُّکُمُ ادْعُونی أَسْتَجِبْ لَکُم» می افزاید: کسانی که در مقابل این رابطه نزدیک خلق و خالق تکبر می ورزند بزودی با ذلت وارد دوزخ می شوند: «اِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرینَ». و در جایی دیگر از قرآن مجید می خوانیم: «قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْلادُعاؤُکُم»؛ (بگو: پروردگارم برای شما ارزشی قائل نیست اگر دعای شما نباشد).
در اهمیت فوق العاده دعا در فرهنگ اسلامی همان بس که دعا زیباترین رابطه خلق با خالق است و سبب طراوت روح انسان و نور امید بر آن می شود. دعا انسان را به اصلاح خویشتن و تهذیب اخلاق دعوت می کند. دعا نزدیک ترین و مؤثرترین رابطه انسان با خداست. به هنگام دعا، انسان با تمام وجودش خدا را مخاطب ساخته و از فضل و رحمتش طلب می کند و با خضوع و تذلل او را می خواند و خواسته های خویش را بی پرده به عرض او می رساند.
گفتنی است به هنگام دعا تمام حجاب ها میان خداوند و بندگان برداشته می شود و انسان، مستقیماً او را مخاطب قرار داده و تمام نیازهای خویش را با او در بین می گذارد. اضافه بر این، شکی نیست که دعا نقش بسیار مؤثری در تربیت نفوس انسانی و سوق آنها به مراتب کمال دارد که خیلی از آن غافل اند. هرچند خداوند به انسان بسیار نزدیک است «وَنَحْنُ أَقْرَبُ اِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرید» ولی بسیار می شود که انسان با غفلت و بی توجهی از او فاصله می گیرد و دور می شود. دعا می تواند این دوری را تبدیل به نزدیکی کند و این فاصله را از میان بردارد چون که انسان به هنگام دعا، قرب و نزدیکی خویش را به خدا کاملاً احساس می کند. دعا همچون باران بهاری است که سرزمین دل ها را سیراب می کند و شکوفه های ایمان و اخلاص و عشق و عبودیت را بر شاخسار روح انسان ظاهر می سازد. دعا نسیم روح بخش قدسی است که همچون دم مسیحا عظم رمیم را به اذن الله حیات می بخشد.
دعا دریای مواجی است که گوهرهای فضائل اخلاقی را در درون وجود انسان پرورش می دهد. هر نفسی که با دعا همراه می باشد ممدّ حیات است و مفرّح ذات و هر دلی که با نور دعا قرین است با تقوای الهی همنشین است. دعا کننده، وصول به مقاصد شخصی یا نوعی خویش را از خدا می طلبد و خداوند تربیت و پرورش روحانی او را از راه دعا می خواهد.
بر همین اساس حجت الاسلام والمسلمین محمود معرفت پژوهشگر مسائل دینی، از رهگذر شرح و دعاهای ایام هفته حضرت زهرا سلام الله علیها، زوایای پنهانی که در این ادعیه نورانی نهفته است را مطرح و مطالب آن تقدیم مخاطبان می شود. آنچه در ادامه می خوانید بخش نهم این سلسله مطالب است:
حضرت فاطمة (س) فی دُعاءِ یومِ السَّبتِ: اللّهُمَّ افتَح لَنا خَزائِنَ رَحمَتِک، وهَب لَنَا اللّهُمَّ رَحمَةً لا تُعَذِّبُنا بَعدَها فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ، وَارزُقنا مِن فَضلِک الواسِعِ رِزقاً حَلالاً طَیباً، ولا تُحوِجنا ولا تُفقِرنا إلی أحَدٍ سِواک، وزِدنا لَک شُکراً، وإلَیک فَقراً وفاقَةً، وبِک عَمَّن سِواک غِنی وتَعَفُّفاً. اللّهُمَّ وَسِّع عَلَینا فِی الدُّنیا، اللّهُمَّ إنّا نَعوذُ بِک أن تَزوِی وَجهَک عَنّا فی حالٍ ونَحنُ نَرغَبُ إلَیک فیهِ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ، وأعطِنا ما تُحِبُّ وَاجعَلهُ لَنا قُوَّةً فیما تُحِبُّ، یا أرحَمَ الرّاحِمینَ.
یکی همچون های درخواستی حضرت زهرا سلام الله علیها در دعای روز شنبه این جمله نورانی است که فرمودند: «اللهم وسع علینا فی الدنیا». این درخواست نشان می دهد، وسعت و گستره بسیار در حیات دنیوی یکی از مطلوبات اولیای الهی است.
در منظر قرآن کریم حیات دنیا در مقایسه با حیات آخرتی با عنوان قلیل و حیات آخرتی بسیار بزرگ و کثیر معرفی می شود، این معنا یکی از اصول اساسی در اعتقادات مسلمانان است. انسان مؤمن زندگی دنیوی و اخروی خویش را بر اساس این نگاه قرآنی پایه گذاری می کند.
حضرت زهرا سلام الله علیها در مقام تعلیم و ارشاد در این فراز از دعا به ما می آموزند مؤمنی که نگرشی اخروی دارد و کثرت حقیقی را در نظر می گیرد، باید حیات دنیوی خویش را هم متناسب با حیات اخروی تنظیم کند.
خداوند متعال در آیه ۳۸ سوره توبه می فرمایند: «…ارضیتم بالحیاه الدنیا من الاخره فما متاع الحیاه الدنیا فی الاخره الا قلیل»؛ آیا به زندگانی دنیا به جای آخرت راضی شده اید در صورتیکه متاع دنیا در پیش عالم آخرت اندکی بیش نیست. معنای این آیه این است که انسان مؤمن نباید به کم راضی باشد بلکه به خاطر داشتن بینش آخرتی باید کثرت حقیقی را در عالم آخرت انتظار داشته باشد و خویش را برای دستیابی به آن آماده کند.
حضرت زهرا سلام الله علیها در این فراز از دعا می خواهند این معنا را القا کنند که با اینکه حیات دنیوی در مقایسه با آخرت قلیل است اما میتوان وسعت آنرا از خداوند متعال درخواست نمود. واژه قلیل در این آیه بر هر دو جهت کمی و کیفی دلالت دارد، جنبه کیفی قلت دنیا به این علت است که خداوند محدودیت در بهره مندی از امکانات دنیوی را تقدیر کرده است. اما همین موارد محدود به خواست خداوند و تزریق کیفیت از طرف حق تعالی می تواند وسعت پیدا کند.
به همین خاطر است که حضرت زهرا سلام الله علیها از خداوند متعال این گونه درخواست می کند: بارالها حیات دنیوی مرا از نظر کیفی چنان گسترش و وسعت عنایت کن که شایسته یک انسان آخرت بین باشد.
پیامبر اکرم (ص) درباره دنیا فرمودند: «الدنیا مزرعه الاخره»، دنیا محل کاشت و آخرت محل برداشت است. ازاین رو هر چه انسان بتواند در حیات دنیوی کاشت بهتر و باکیفیت تری داشته باشد در عالم آخرت برداشت های بهتری خواهد داشت. از این جهت جمله نورانی حضرت زهرا سلام الله علیها که فرمودند «اللهم وسع علینا فی الدنیا» این معنا را می رساند که اگر انسان در ظرف محدود دنیا موفق به انجام اعمالی باکیفیت و در درجه اعلا بشود، به همان نسبت آخرت بهتری خواهد داشت. آموزه فاطمی سلام الله علیها در این دعا اشاره به ورود برکت الهی به زندگی دنیوی انسان مؤمن با عنوان وسعت دارد. بر این اساس وسعت معادل با برکت است و گویی انسان مؤمن با این درخواست از خدای متعال می خواهد که وجودش را در عرصه های مختلف زندگی مبارک قرار دهد. وسعت و برکت در حیات دنیوی، فضل و لطف الهی در عالم آخرت را با خود به ارمغان می آورد.
نکته مهم دیگری که در دعای حضرت زهرا سلام الله علیها وجود دارد این است که آن حضرت از ضمیر متکلم مع الغیر «نا» به معنای «ما» استفاده کردند. استفاده از ضمیر ما در دعا مبین این مطلب است که حضرت زهرا سلام الله علیها این درخواست را به خود و خاندان خود اختصاص ندادند بلکه همه علاقمندان به خاندان علیهم السلام را مشمول این درخواست نمودند.
منبع: عطر حرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب