فلسفه وجودی قربانی کردن
عطر حرم: یک کارشناس دینی درباره ی فلسفه قربانی کردن اظهار داشت: طبق روایات اسلامی، در روز دهم ذی الحجه خداوند برای آزمودن حضرت ابراهیم (ع)، به پیامبر خود فرمان داد تا فرزندش اسماعیل را قربانی کند. او اسماعیل را به قربانگاه برد ولی جبرئیل همراه با (قوچی) نازل شد و ابراهیم آنرا به جای اسماعیل قربانی کرد. البته تاریخ قربانی کردن، بسیار قدیمی و از زمان حضرت آدم ابوالبشر (ع) وجود داشته و در ادیان گذشته هم جزو مقررات دینی به شمار می آمده است.
حجت الاسلام والمسلمین مسعود عبداللهی در گفتگو با ایسنا، درباره ی روز عید سعید قربان و فلسفه وجودی قربانی کردن اظهار داشت: عید سعید قربان را به عربی «عید اضحی» می گویند؛ چون که اضحی جمع ماده ضحی به مفهوم ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و هنگامی که خورشید بالا می آید (قبل از ظهر)، آن موقع را ضحی گویند، درصورتیکه در قرآن کریم آمده است: والشمس و ضحی ها (قسم به خورشید و چاشتگاه آن) و چون حجاج موقع بالا آمدن آفتاب قربانی می کنند و قربانی را اضحیه یا ضحیه گویند، به این دلیل روز دهم ذی الحجه را که پیش از ظهر آن، عمل قربانی انجام می شود «عید اضحی» می گویند.
وی افزود: قربانی کردن از قدیم وجود داشت. انسان های اولیه برای کسب رضایت خدایان دست به قربانی کردن حیوانات و انسان ها می زدند. تاریخ قربانی بسیار قدیمی است و از زمان حضرت آدم ابوالبشر (ع) وجود داشته و در ادیان گذشته هم جزو مقررات دینی به شمار می آمده است.
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: قربانی فرزندان حضرت آدم (ع) که اولین قربانی در عالم به حساب می آید و در آیات ۳۰ ـ ۲۷ سوره مائده تصریح شده، خلاصه آن به شرح زیر است: دو پسر حضرت آدم به نام هابیل و قابیل به ترتیب شبانی (چوپانی) و کشاورزی می کردند و صاحب گوسفندان و آب و خاک فراوان بودند، حضرت آدم (ع) آنان را امر به قربانی در راه خدا کرد.
حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی خاطرنشان کرد: هابیل یکی از بهترین شتران یا گوسفندان را برای قربانی در راه خدا اختصاص داد و قابیل دسته ای از گندم های پست و نامرغوب را جهت قربانی برگزید که قربانی هابیل مقبول درگاه پروردگار شد و قربانی قابیل به دلیل اخلاص نداشتن مردود شد.
وی ادامه داد: قابیل به جهت قبول نشدن قربانی حسادت ورزید و آتش خشم و کینه اش زبانه کشید، نفس اهریمنی و شیطانی قابیل او را به کشتن برادر وادار کرد و هابیل را کشت و در دنیا و آخرت زیانکار شد.
این کارشناس دینی خاطرنشان کرد: حضرت نوح پیغمبر (ع) بعد از طوفان، مذبحی ترتیب داد و حیوانات بسیاری در آنجا برای خدا قربانی کرد. همینطور قربانی حضرت ابراهیم خلیل(ع) یگانه فرزندش اسماعیل (ع) بود که در آیات ۱۰۲ تا ۱۰۷ سوره صافات بیان شده است.
حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی ابراز کرد: در زمان حضرت موسی (ع) به عقیده یهودیان دو نوع قربانی وجود داشت، یکی قربانی دموی و دیگری قربانی غیردموی. قربانی دموی بر سه قسم است: قربانی که آنرا به آتش می سوزاندند و جز پوست آن چیزی باقی نمی گذارند، قربانی که برای جبران گناه تقدیم می کردند و قسمتی از آنرا می سوزاندند و قسمت دیگر را برای کاهنان باقی می گذاشتند و قربانی که برای تندرستی انجام می دادند و در خوردن گوشت آن مختار بودند. قربانی غیردموی هم عبارت از رها کردن حیوان در بیابان ها بود و اعراب هم از بنی اسرائیل تقلید کردند و بعنوان تقرب به بت های خود، حیوانات را در بیابان رها می کردند که اسلام این عادات نکوهیده را تحریم کرد و این همان قربانی است که در آیه ۱۰۳ سوره مائده به نام بحیره و سائبه نامیده شده است.
وی بیان نمود: در آئین مسیحیت هم به عقیده عیسویان، قربانی منحصر به شخص مسیح بوده و گویند حضرت عیسی (ع) خون و گوشت خویش را فدای مردم جهان کرد و به همین مناسبت یکی از فروع دین نصاری آن است که باید ماهی یک بار و یا حداقل سالی یک مرتبه نزد کشیش بروند و به قدر تمکن، وجهی به وی تقدیم دارند و به تمام گناهانی که در مدت مزبور مرتکب شده اند اقرار کنند تا کشیش که به عقیده آنان جنبه عفاریت دارد آن گناهان را بیامرزد.
این کارشناس مذهبی اضافه کرد: در اعراب زمان جاهلیت که سران قبایل به مکه می آمدند، ساکنان مکه مهماندار و میزبان آنان بودند و هر دو دسته خویش را به کشتن شتر، گاو و گوسفندان برای بت های خود و تغذیه به فقرا و گرسنگان موظف می دانستند.
حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی در مورد داستان ذبح حضرت اسماعیل(ع) به دست پدر اظهار داشت: در هشتمین روز از ماه ذی الحجه، حضرت ابراهیم فرشته ای را بر روی سرش یافت که به او می گفت «ای ابراهیم، پروردگار تو می فرماید که اسماعیل خویش را برای من قربانی کن». حضرت ابراهیم بسیار هراسان شد و در شب عید قربان هم باز همین خواب را دید. با دیدن مجدد خواب برای اجرای دستور خدا به یقین رسید. در بامداد عید قربان از هاجر خداحافظی و با اسماعیل روانه منا شد. اسماعیل هم به دنبال شنیدن سخن پدر گفت «ای پدر بزرگوار من، اگر هزار جان داشتم، همه را به فرمان الهی قربان می کردم و تسلیم امر الهی می شدم».
وی افزود: زمانی که حضرت ابراهیم(ع) در راه منا به جمره اول رسید، شیطان بر او وارد شد و تلاش در اغفال وی کرد. ابراهیم (ع) هفت سنگ به او پرتاب کرد و در جمره دوم و سوم هم هفت سنگ مجدداً نثار شیطان کرد. رمی جمرات از آن موقع جزو مناسک و اعمال حج شده است. سپس پدر پیشانی اسماعیل را بر روی زمین و تیغ را بر گلوی او گذاشت؛ تیغ را کشید اما رگ و گوشت اسماعیل بریده نشد تا این که ندا از حق تعالی رسید «ابراهیم(ع) مأموریت تو مورد قبول درگاه ما واقع شد. آن گاه قوچی برای ذبح به سمت آنها روانه شد». این داستان آموزنده مبنای شکل گیری فلسفه عید قربان شد.
سنت پیامبر (ص) در عید قربان
این کارشناس دینی اظهار نمود: عید قربان بعنوان یکی از اعیاد بزرگ اسلامی، اعمال و آدابی دارد همچون آن سنت پیامبر (ص) در این عید بزرگ است؛ روایت شده که رسول خدا (ص) در عید فطر و قربان هر اندازه هوا سرد و یا گرم بود، بُرد می پوشید و عمامه به سر می نهاد. همینطور رسول خدا (ص) روز عید فطر و قربان، وقتی برای نماز عید خارج می شد، صدایش را به تکبیر بلند می کرد.
حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی تصریح کرد: همینطور امام صادق (ع) در حدیثی فرمود «سنت بر آن جاری شده که آدمی روز «عید فطر»، پیش از رفتن برای خواندن نماز عید در مصلّی و در «عید قربان» پس از آن، افطار کند».
وی خاطرنشان کرد: همانگونه که گفته شد قربانی کردن برای کسانی که در حج حضور ندارند، مستحب است، اما از جانب ائمه اطهار (ع) و پیامبر اکرم (ص) بسیار سفارش شده است و در روایتی آمده که امّ سلمه نزد پیامبر (ص) آمد و گفت «ای رسول خدا (ص)، عید اضحی فرا می رسد و من قیمت قربانی را در اختیار ندارم، پس آیا قرض کنم و قربانی کنم؟ فرمود: قرض بگیر، چونکه که آن قرضی ادا شده است».
این کارشناس مذهبی در انتها اظهار داشت: در روایات آمده است که رسول خدا (ص) دو قوچ قربانی کرد که یکی از آنها را به دست خودش ذبح کرد و فرمود «خدایا این از طرف من و از طرف کسانی از اهل بیتم که قربانی نکردند» و بعد دیگری را ذبح کرد و فرمود «خدایا این از طرف من و از طرف کسانی از اُمتم که قربانی نکردند».
منبع: عطر حرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب