مرور آنچه در شب لیله المبیت گذشت
به گزارش عطر حرم، یک کارشناس مسائل دینی اظهار داشت: خداوند متعال برای تحسین و تقدیر از فداکاری حضرت علی(ع) در شب المبیت آیه 207 سوره بقره را بر پیامبرش نازل و فرمود «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» و از میان مردم کسی است که جان خودرا برای طلب خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به [این ] بندگان مهربان است.
حجت الاسلام محمد امین نجفیان -کارشناس مسائل دینی- در گفت و گو با ایسنا در مورد اتفاقات شب لیله المبیت اظهار داشت: «لیلة المبیت» شبی است که حضرت علی مقابل السلام بجای پیامبر اکرم صلی الله مقابل و آله در بستر آن حضرت خوابید تا رسول خدا از توطئه قتلی که مشرکان مکه برای ایشان ریخته بودند بتواند جان سالم به در ببرد و از مکه به مدینه هجرت کند. این واقعه در اول ربیع الاول سال چهاردهم بعثت -که بعدا سال ۱ هجری قرار داده شد- به وقوع پیوست. عمل حضرت علی مقابل السلام در لیلة المبیت یکی از فضائل ایشان است که در شأن آن آیه ۲۰۷ سوره بقره نازل شد.
توطئه در دارالندوه
این کارشناس مسائل دینی اشاره کرد: اشراف قریش در «دار الندوه» گرد هم آمدند. حاضران از خاندان های بنی عبد شمس، نوفل، عبد الدار، جمح، سهم، اسد، مخزوم و دیگر خانواده های مکه بودند و اجازه ندادند که احدی از تهامه وارد شود، برای اینکه تهامی ها هوادار حضرت محمد (صلی الله مقابل و آله) بودند. همچنان که مواظب بودند تا احدی از خاندان هاشم یا کسانی که به شکلی با آنها ارتباط دارند، از این جریان مطلع نشود.
حجت الاسلام نجفیان اشاره کرد: مطابق گزارش ها، شیطان نیز در چهره پیری نجدی همراه آنان وارد مجلس شد. آنها با هم مشورت و رایزنی کردند که با محمّد (صلی الله مقابل و آله) چه کنند؟ پیشنهادهایی عنوان شد، از جمله، کسی گفت او را به زنجیر آهنی بسته حبس نماییم، اما احتمال دادند که با یارانش ارتباط برقرار کند و آنان، او را آزاد کنند.
وی اضافه کرد: پیشنهاد شد پیامبر اکرم(ص) را به سرزمین های دیگر تبعید کنند؛ دیدند که این کار به محمّد (صلی الله مقابل و آله) امکان می دهد تا به نشر و ترویج دین خود همّت گمارد. در نهایت رأی آنان بر پیشنهاد ابوجهل یا شیطان قرار گرفت که از هر قبیله یک جوان دلیر و نسب دار انتخاب کنند و آنگاه به هر کدام از جوانان یک شمشیر برّنده بدهند و آنان با شمشیرهای خود بر پیامبر (ص) وارد شوند و دسته جمعی او را بکشند و خون او در بین همه قبایل پراکنده شود و بنی عبد مناف نتوانند با همه طوایف قریش بجنگند و ناچار به گرفتن دیه تن در دهند و آنان هم دیه می دهند. بدین ترتیب کار اختتام می یابد.
حضرت علی در بستر پیامبر
این کارشناس مسائل مذهبی افزود: بدنبال توطئه دار الندوه، فرشته وحی پیامبر(ص) را از نقشه شوم مشرکان آگاه ساخت و دستور الهی را به او ابلاغ نمود که باید هر چه زودتر مکه را به عزم یثرب (مدینه) ترک کند. رسول اکرم (صلی الله مقابل و آله) حضرت علی (علیه السلام) را از توطئه قریش آگاهی داد. علی(ع) گفت ای پیامبر خدا، آیا با خوابیدن من در آنجا تو سالم می مانی؟ پیامبر (ص) فرمود بلی، علی (ع) تبسّمی کرد و به شکرانه این افتخار، سر به سجده گذاشت. سپس در بستر پیامبر (ص) خوابید و بُرد خصوصی آن حضرت را روی خود کشید.
حجت الاسلام نجفیان افزود: پیامبر (ص) در حالی از خانه خارج شد که قریش خانه را در محاصره داشتند و انتظار می کشیدند تا بخوابد. رسول خدا(ص) به هنگام بیرون شدن از خانه، این آیه را تلاوت می کرد «وَجَعَلْنَا مِنْ بَینِ أَیدِیهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَینَاهُمْ فَهُمْ لَا یبْصِرُونَ»؛ و ما فراروی آنها سدّی و پشت سرشان سدّی نهاده و پرده ای بر (چشمان) آنان فروگسترده ایم؛ در نتیجه نمی توانند ببینند. آنگاه رسول اکرم(ص) مشت خاکی برگرفت و بر سر آنان پاشید و بی آنکه او را ببینند، از میان ایشان گذشت و راهی غار ثور شد. برخی نیز می گویند هنگامی که پیامبر از خانه خارج شد همه آنان را خواب ربوده بود و پیامبر از غفلت آنان استفاده نمود. ولی این نظر دور از حقیقت است و هیچ گاه شخص عاقل باور نمی کند که چهل آدم کُش که خانه را برای این محاصره کرده بودند که پیامبر(ص) از خانه بیرون نرود تا در وقت مناسب او را بکشند، ماموریت خودرا آنچنان سرسری بگیرند که همگی با خیال آسوده بخوابند! ولی بعید نیست، همانطور که برخی نوشته اند، حضرت محمد(ص) قبل از گرد آمدن آنان، خانه را ترک گفته بود.
این کارشناس مسائل دینی اظهار داشت: نقل شده است که مشرکان قریش، حضرت علی را همچون پیامبر صلی الله مقابل و آله سنگ باران کردند و او به خود می پیچید و سرش را زیر پارچه کرده بود و تا بامداد بیرون نیاورد. ماموران قریش، نخست تصمیم گرفته بودند که نیمه شب به خانه پیامبر هجوم آورند، ولی به عللی از این تصمیم منصرف شدند و سرانجام قرار گذاشتند در فروغ بامداد وارد خانه شوند و ماموریت خودرا انجام دهند. قریش صبحگاهان به علی مقابل السلام یورش بردند و تا او چشم خودرا به آنان باز کرد، با شمشیرهای کشیده به او حمله آوردند. اما چون به او نگریستند، دریافتند که علی(ع) است. گفتند هدف ما تو نبودی. یارت (پیامبر) چه کرد؟ فرمود: از او چیزی نمی دانم.
حجت الاسلام نجفیان تصریح کرد: یعقوبی (م، بعد ۲۹۲) می نویسد: خدای عز و جل در آن شب به جبرئیل و میکائیل وحی کرد که من یکی از شما دو نفر را محکوم به مرگ کرده ام، کدامیک حاضر است در راه رفیقش از خود بگذرد؟ پس هر دو زندگی را برگزیدند و خدای به آن دو وحی کرد که چرا مانند علی بن ابی طالب نبودید؟ من میان او و محمد برادری انداختم و عمر یکی از آن دو را بیشتر قرار دادم، پس علی مرگ را برگزید و زندگی را برای محمد خواست و در بستر او خوابید، حالا به زمین فرود آیید و او را از دشمنش نگهداری کنید. پس جبرئیل و میکائیل فرود آمدند و یکی از آن دو بالای سر و دیگری در پایین پای علی(ع) نشستند تا او را از دشمنش پاسبانی کنند و سنگ ها را از او به دور دارند و جبرئیل می اظهار داشت: "بَخ بَخ لک یا بن ابی طالب، مَن مثلک یباهی الله بک ملائکة سبع سماوات، " به به تو را ای پسر ابو طالب، کیست مانند تو که خدا بواسطه تو بر ملائکه هفت آسمان مباهات می کند؟
این کارشناس مسائل دینی افزود: در تفسیر مجمع البیان آمده است: هنگامی که حضرت علی(ع) در بستر پیامبر اکرم(ص) خوابید تا پیامبر از دسیسه مشرکان بگریزد، جبرئیل در بالای سر حضرت علی و میکائیل در پایین پاهایش قرار گرفته (و او را محافظت می کردند) و جبرئیل به آن حضرت، می گفت آفرین و خوشا به افرادی مانند تو، ای پسر ابی طالب که خداوند متعال در بین فرشتگانش به تو مباهات می کند.
نزول آیه ای از قرآن درباب شب لیله المبیت
حجت الاسلام نجفیان اشاره کرد: خداوند متعال برای تحسین و تقدیر از فداکاری حضرت علی مقابل السلام آیه ۲۰۷ سوره بقره را بر پیامبرش نازل کرد و جان نثاری، فداکاری، تعهد و ایمان او را ستود. خداوند متعال در این آیه مبارکه فرمود «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» و از میان مردم کسی است که جان خودرا برای طلب خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به [این ] بندگان مهربان است».
وی اضافه کرد: تمامی مفسران شیعه و بیشتر مفسران اهل سنت، معتقدند که شأن نزول این آیه، فداکاری حضرت علی مقابل السلام در لیلة المبیت و در بیان فضیلت و مقام آن حضرت است. طبرسی صاحب تفسیر "مجمع البیان" می گوید: این آیه در بین راه مکه و مدینه، به هنگام هجرت پیامبر صلی الله مقابل و آله بر آن حضرت نازل شد.
نکاتی در مورد این فداکاری بزرگ
این کارشناس مسائل مذهبی اظهار داشت: دلیلهای تاریخی گواهی می دهد که عمل حضرت علی مقابل السلام در آن شب جز فداکاری نبوده و آن حضرت به راستی آماده قتل و شهادت در راه خدا بوده است.
حجت الاسلام نجفیان اشاره کرد: همچون اشعاری که امام علی مقابل السلام پیرامون این حادثه تاریخی سروده و سیوطی همه آنها را در تفسیر خود (الدر المنثور) نقل کرده است، گواه روشن بر جانبازی اوست:
وقیت بنفسی خیر من وطأ الحصی محمد لما خاف أن یمکروا به
وبت أراعیهم متی ینشروننی و من طاف بالبیت العتیق و بالحجر
فوقاه ربی ذو الجلال من المکر و قد وطنت نفسی علی القتل و الأسر
ترجمه: من جان خودرا برای بهترین فرد روی زمین و نیکوترین شخصی که خانه خدا و حجر اسماعیل را طواف کرده است سپر قرار دادم. آن شخص عالی قد محمد بود. و من هنگامی دست به این کار زدم که کافران نقشه قتل او را کشیده بودند ولی خدای من او را از مکر دشمنان حفظ کرد. من در بستر وی بیتوته کردم و در انتظار حمله دشمن بودم و خودرا برای مرگ و اسارت آماده کرده بودم.
وی افزود: همین طور در شورای شش نفری که به فرمان عمر برای تعیین خلیفه تشکیل شد، علی مقابل السلام با ذکر این فضیلت بزرگ بر اعضای شورا احتجاج کرد و اظهار داشت: من شما را به خدا سوگند می دهم که آیا جز من کسی بود که برای پیامبر در غار حرا غذا ببرد؟ آیا جز من کسی در جای او خوابید و خودرا سپر بلای او کرد؟ همگی گفتند: والله جز تو کسی نبوده است.
منبع: عطر حرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب