زیارت و سلام ازراه دور چه معنا دارد؟
عطر حرم: اگر ازراه دور به محضر پیامبر یا امام سلام و درود بفرستیم و چیزی از آنها بخواهیم، آیا آنها متوجه می شوند و جواب ما را می دهند؟ چه طور ممکنست که یک نفر در آنِ واحد صدای میلیونها نفر را بشنود و جواب همه آنها را بدهد؟
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، خداوند از علم بی نهایت خود، به معصومین (ع) افاضه نموده و آنان را بخاطر هدایت بندگان، از امور و مسایل عالم آگاه نموده است. از آنجائیکه آفرینش آنها از نور بوده و مظهر و تجلی اسماء الهی می باشند و نیز دارای ولایت تکوینی و مقام خلیفه اللهی هستند، به همین دلیل آنها می توانند در آنِ واحد، بر همه اعمال و احوال خلق اشراف داشته باشند و با کیفیتی که بر ما پوشیده است قادر به رسیدگی به مسایل مختلف همچون دعا یا جواب سلام دوستان و محبان در لحظه واحد باشند.
شبهه: اگر ازراه دور به محضر پیامبر یا امام سلام و درود بفرستیم و چیزی از آنها بخواهیم، آیا آنها متوجه می شوند و جواب ما را می دهند؟ چه طور ممکنست که یک نفر در آنِ واحد صدای میلیونها نفر را بشنود و جواب همه آنها را بدهد؟
پاسخ: یک انسان، در زمان و مکان واحد می تواند به اطراف و مسایل خود واقف باشد اما این که در آن واحد، به افراد، محل ها و زمان های مختلف علم و احاطه و واکنش مناسب داشته باشد، کمی مشکل یا شبیه به محال بنظر می رسد.
از طرفی شیعه برای امامان خود، علم و قدرتی قائل است که می توانند احاطه ما فوق طبیعی داشته و در آنِ واحد، اعمال، رفتار و صدای بندگان، و بطور کلی، افعال خلق را رصد و شهود کنند و متناسب با آن، اقدامات لازم را انجام دهند.
ولایت تکوینی
بنابر روایت شیعه نیوز، روح آدمی از شأن و استعدادی برخوردارست که می تواند به مقام و منزلتی برسد که با خزائن علم الهی اتصال و ارتباط پیدا کند و در پی اتصال با خزائن علم الهی، از قسمتی از امور ثبت شده در آن جا آگاه شود.
انسان کامل مانند پیامبر (ص) و امامان (ع) دارای چنین مقام و مرتبت و ولایتی هستند که با اذن الهی به آن دست می یابند. یکی از مواردی که علوم آن در اختیار پیامبر (ص) و امامان (ع) است، آگاهی نسبت به امور عالم و آینده و اعمال بندگان می باشد.
خداوند در قرآن می فرماید: «بگو: عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می بینند! و بزودی، بطرف دانای نهان و آشکار، بازگردانده می شوید و شما را به آن چه عمل می کردید، خبر می دهد.»
این آیه کریمه به مردم هشدار می دهد که مواظب کارهای خود باشند و فراموش نکنند که برای اعمال نیک و بدشان حقایقی است که به هیچ وجه پنهان نمی ماند، و برای هر یک از افراد بشر مراقب هایی هستند که از اعمال ایشان اطلاع یافته و حقیقت آنرا می بینند.
آن مراقبان عبارتند از خدا، رسول خدا (ص) و مؤمنین که شاهدان اعمال بندگانند. بنابر روایات، کلمه المومنین در آیه شریفه، امامان معصوم (ع) بوده و خداوند چنین دسترسیِ والایی را برای آنان قرار داده است.
گستره علم و اِشراف نوری
اساساً مقایسه علم ویژه اولیای الهی با علم دیگران که فقط به مکان و زمان خود علم دارند، مقایسه قابل قبولی نیست. باید دانست که حاضر و ناظر دانستن پیامبر یا امام به این معنا نیست که آنها با چشم سر، افراد را نگاه می کنند و در همه محل ها وجود فیزیکی داشته باشند.
همان گونه که شاهد و ناظر بودن خدا نیز شهود و دیدن مادی نیست. بلکه آنها دارای حقیقت وجودی بسیار بلندی هستند که مربوط به گستره این عالم مادی نیست. در خیلی از اخبار، برای پیامبر و امامان (ع) مقام نورانیت طرح شده است: «نخستین چیزی که خدای متعال آفرید، نور پیامبر اکرم و امامان بود.»
در روایت دیگر آمده است: «خداوند در آغاز، نور محمد و علی را خلق کرد.» و در روایتی دیگر بیان شده است: «خداوند، از نور عظمت خویش، آنان را آفرید.»
آفرینش از نور خدا، چندان برای ما روشن نیست، ولی می توان گفت غیر مادی و مقامی بس بلند است. این مقام نورانیت، چون محیط و دربردارنده زمان ها و محل ها است، بر همه چیز احاطه وجودی دارد و نمونه و مَثَلی است برای علم الهی.
باتوجه به این مطالب توسل به وجود نورانی پیامبر یا امام کاری درست و معقول بوده و ایشان به همه امور عالَم، علم و احاطه دارند.
چگونگی اجابت سلام و دعا
در مورد جواب سلام و اجابت دعا از جانب پیامبر یا امام باید گفت در اعتقاد ما ابتدا کردن به سلام مستحب ولی پاسخ دادن به سلام واجب است. از ین جهت، معصومان (ع) نیز سلام ما را پاسخ خواهند گفت.
اما در مورد این که چه طور آنها می توانند در یک لحظه، هزاران سلام و دعا را پاسخ دهند، سه احتمال به ذهن می رسد:
الف ـ همانطور که در نکات فوق، به وسعت علم معصومان نسبت به گفتار و کردار خلق اشاره کردیم، می توانیم با توجه به وسعت قدرت ایشان نیز مطمئن شویم که ایشان بوسیله مناسب، جواب سلام ما را خواهند داد یا دعا های ما را متناسب با آن چه خیر و صلاح است، برآورده خواهند کرد.
ایشان از سعه وجودی برخوردارست و بسیاری از کارها که برای ما شدنی نیست، برای آنها شدنی است. بطورمثال ما نمی توانیم همزمان سخن چند نفر را بشنویم اما ایشان به جهت سعه وجودی، از چنین قدرتی برخوردار می باشند.
ب ـ نیازی نیست آنها به هر کسی جواب سلام جداگانه بدهند؛ بلکه می توان با یک سلام، به همه آنهایی که سلام فرستاده اند، جواب سلام داد. این مطلب محدود به پیامبر یا امام نیست. فرض کنید به محضر یکی از علما می رسید و خیلی ها از شما تقاضا می کنند که سلامشان را به فلان عالم برسانید.
آن عالم پس از شنیدن پیام شما درباره ی سلام دوستانتان، می فرمایند سلام مرا به همگی ابلاغ کنید؛ یعنی یک سلام برای همه می فرستند. از ین جهت، بعید نیست که سلام و زیارت مومنان نسبت به معصومان، هر روز یا هر هفته به ایشان ابلاغ شود و ایشان سلامی برای همگی ابلاغ نمایند.
درباره ی اجابت دعا نیز به همین شکل است و چه بسا دعای مومنان در یک بازه زمانی به آنها تقدیم شود و ایشان با یک آمین، دعای خیلی از آنها را مستجاب نمایند، بی آنکه لازم باشد برای هر یک جداگانه آمین بگویند.
ج ـ همانطور که خداوند جهان را با بهره گیری از علل و اسباب و مدیران میانی تدبیر می کند، چه بسا جواب سلام یا اجابت دعا از طرف پیامبر یا امام نیز توسط علل و اسباب و مدیران میانی صورت گیرد.
چنانکه در روایتی آمده که امام صادق (ع) می فرمایند: «تا روز قیامت هرگاه یکی از مؤمنان بگوید: خدایا! بر پیامبر و اهل بیتش صلوات و درود بفرست، فرشتگانی هستند که جواب سلام او را می دهند. و همین طور به پیامبر (ص) می گویند فلان شخص به تو سلام رساند. پیامبر (ص) نیز بر او سلام می فرستد.»
منابع:
1- سوره جن، آیه 26 و 27.
2- سوره توبه، آیه 105.
3- طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1374 ش، ج 9، ص 516.
4- ر. ک: کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ ش، ج 2، ص 181- 183، باب عرض الاعمال علی النبی (ص) و الائمة (ع).
5- مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، موسسه الوفاء، چاپ دوم، 1403 ق، ج ۵۴، ص ۱۷۰.
6- صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، تهران، منشورات الاعلمی، 1404ق، ص416.
7- مجلسی، بحارالأنوار، ج 5، ص 344.
منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان عطرحرم در مورد این مطلب