یادداشتی از رسول جعفریان؛
درباره خبری از یك طاعون
به گزارش عطر حرم طاعون، همیشه، ضربات سهمگینی بر جامعه بشری در شرق و غرب زده است، اما عبرت گرفتن از گذشته و كوشش برای كاستن از دشواری های آن، بسیار مفید است.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، متن زیر یادداشتی از حجت الاسلام رسول جعفریان است كه در ادامه می خوانید؛ در باره طاعون یا مرگ سیاه، كتاب ها و مقالات گوناگونی نوشته شده است؛ آثاری كه خواندنی هستند و می توانند دایره تعامل مسلمانان را با طاعون بعنوان یك بیماری نشان دهند. متن زیر خبری از یك طاعون از كتاب نهر الذهب فی تاریخ حلب است كه سال ۷۴۹ آمده و دامنه تلفات آن بسیار گسترده بوده است. طاعون، همیشه، ضربات سهمگینی بر جامعه بشری در شرق و غرب زده است، اما عبرت گرفتن از گذشته و كوشش برای كاستن از دشواری های آن، بسیار مفید است. دانش بشر در باره بیماری های واگیر دار تا اواخر قرن نوزدهم بسیار اندك بود، و برای حل آن جز قرنطینه و جداسازی، راهی نمی شناخت. امروزه می دانیم، تمام راهكارهای قدیمی كه در كتابهای طبی در این حوزه داده می شده، مبنای غلطی داشته است، چونكه اساساً شناخت درستی از ماهیت بیماری و ویروس ها وجود نداشته، و در واقع، اطلاعات پزشكی قدیمی در این حوزه، صفر بوده است. و اما در قرن اخیر هم به رغم كشف های بزرگ علمی، ساختن ابزارهای دقیق، و حل خیلی از مشكلات واگیردار شناخته شده و ساختن انواع واكسن ها، به قول بیل گیتس، قدرت بشر، در مقابل یبماری های فراگیر ناشناخته عاجز است، بیماری هایی كه امكان دارد در یك زمان كوتاه، تا نیمی از مردم جهان را گرفتار مرگ كند. و اما سادگی های ما در این حوزه كه ناشی از عقب ماندگی های ذهنی است، همچنان در این روزگار هم دیده می شود، مسائلی كه سبب می شود مسائل را سبك بگیریم و برای آنها هزینه و وقت و دقت و آموزش و پژوهش كافی اختصاص ندهیم. مشكل ما ساده انگاشتن مسائل، اعتماد به نفس بیهوده، و بكار بردن راهكارهای قدیمی و كهنه و بی خاصیت، و از همه مهم تر فلسفه های كلی در این حوزه است. چنان كه گذشت، متن زیر، گزارش یك خبر در باره یك بیماری فراگیر است و از جهات مختلف می توان در آن تأمل كرد. سال ۷۴۹ طاعون بزرگی آمد كه مرگ و میر فراوانی به دنبال داشت، و بسیار فراگیر بود و در گذر زمان، مثل آن شنیده نشده بود. خیلی از سرزمین ها و خانه ها را خالی كرد و مردمان را گرفتار بیماری سكوت نمود. وقتی كسی به این طاعون گرفتار می شد، یك ساعت شنی بیشتر دوام نمی آورد. همان وقت با خانواده اش وداع می كرد، آسیابش را تعطیل می كرد، قبرش را آماده می كرد، به خانه می رفت و می مرد. گاهی تلفات یك روز شهر حلب تا ۵۰۰ نفر می رسید. در دمشق تا ۱۰۰۰ نفر می رسید. در دیار مصر، در یك روز، تا ۲۰ هزار نفر هم مردند. این خبری است كه رسیده است. این طاعون یك سال طول كشید و طی آن یك ثلث مردم عالم از بین رفتند. در این وقت بود كه رزق و روزی شاغلان به كفن و دفن زیاد شد، و خوشی زیر دل آنها زده به لهو و لعب مشغول كند… آن وقت می دیدید كه بزرگان حلب نشسته اند و كتاب های سنگین طبی را مطالعه می كنند [و هم یطالعون من كتب الطب الغوامض] و با خوردن ترشیجات خویش را درمان می كنند، و از خاك ارمنی استمداد می گیرند و خانه هایشان را با عنبر و كافور و صندل بخور می دهند، و انگشتری از یاقوت درست می كنند، و در خوراكشان از سركه و پیاز استفاده می نمایند. گویند كه مبدأ این طاعون از ظلمات [سمت مغرب و اقیانوس اطلس] بوده؛ آن هم پانزده سال قبل از آنكه به حلب برسد. این ششمین طاعون در اسلام است. (نهر الذهب فی تاریخ حلب: ۳/۱۵۲)
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب