پرسش های بی پاسخ درباره ی امام موسی صدر
عطر حرم: از 9 شهریور 1357 یا 31 اوت 1978 و تا به امروز 47 سال شمسی و 48سال و اندی قمری گذشته است.
بعد از حدود نیم قرن اسارت و زندگی الزامی در زندان های لیبی چه باید گفت؟ چه باید نوشت؟ چه طور باید فکر کرد و تصمیم گرفت و تدبیر کرد؟ حتی نفس کشید و زنده ماند؟
ایام هجر را گذراندیم و زنده ایم ما را به سخت جانی خود این گمان نبود
امام صدر باور دارند که «امید، حقیقت زندگی و مایه حیات انسان است». چه نماییم که سرنوشتمان این گونه رقم خورده که با تمام موج هایی که ناامیدی می پراکند و مارا بابت پیگیری موضوع ربایش امام صدر و کوشش برای آزادی ایشان سرزنش می کند مقابله نماییم و حقیقت زندگی و مایه حیاتمان را با چنگ و دندان حفظ نماییم تا به راستی به اندیشه و عمل امام صدر پایبند باشیم.
تا به امروز که ۹ شهریور ۱۴۰۴ است چه گذشته است؟ برخی حقایق قطعی را برمی شمارم.
• امام صدر و دو یار همراهش در ماه آگوست سال ۱۹۷۸ میلادی به دعوت رسمی به لیبی سفر کردند و وارد طرابلس شدند
• امام صدر و دو یار همراهش پنج روز در طرابلس در هتل الشاطی اقامت داشتند و..
• ارتباط و دیدارهای امام از روز اول سفر بسیار محدود و فضای امنیتی بر این سفر و رفت و آمد های امام حاکم بود
• مجله کویتی «الیقظه» با امام مصاحبه کرد و گزارش مصاحبه را هفته پس از ربودن ایشان منتشر کرد
• در همین چند روز رادیو لیبی با امام مصاحبه کرد اما هیچ گاه پخش نشد.
• تشریفات دولت میزبان به امام در تمام این ایام و محدودیت ها قول ملاقات با قذافی را داده بود و ایشان منتظر ملاقات با قذافی بود. ملاقاتی که چند بار به تعویق افتاد
• آخرین باری که امام و دو یار همراهش دیده شدند در ۳۱ اوت ۱۹۷۸ ساعت ۱: ۱۵ پس از ظهر درحال سوار شدن به خودرو های تشریفات دولتی لیبی بودند و بسمت دیدار با قذافی حرکت می کردند.
• این اخرین باری بود که امام و همراهان در معیت تشریفات حکومتی لیبی دیده شدند و بعد از آن کلیه ارتباطات و تماس ها با ایشان قطع شد. پیگیری های گسترده دولتی و مردمی شروع شد.
• پاسخ لیبی به تماسهای گوناگون مقامات و دولت و رییس جمهور لبنان این بود که امام شامگاه ۳۱ اوت لیبی را به مقصد رُم پایتخت ایتالیا ترک کرد.
• امام قصد نداشت به ایتالیا برود بلکه مقصد بعدی او پاریس بود
• ادعاهای ترک لیبی ۲۳ سال ادامه داشت تا این که در سپتامبر ۲۰۰۱ قذافی در سخنرانی سالروز انقلاب لیبی اعتراف کرد که امام در لیبی ربوده شده و این را توطئه ای برای بدنام کردن لیبی قلمداد کرد
• دادگاه ایتالیا دو بار در سال ۱۹۷۸ و در سال ۱۹۸۱ طی دو حکم جداگانه قضایی اعلام نمود هیچ دلیل و نشانه و قرینه ای برای ورود هیات لبنانی به ایتالیا نیست؛ بلکه هیچ دلیلی برای ترک خاک لیبی هم نیست
• در سال ۲۰۰۵ یکی از دادگاه های ایتالیا حکم بی پایه‌ی عجیبی بر اساس احتمال ورود امام به ایتالیا صادر کرد که با واکنش سریع خانواده و اعتراض قضایی روبرو شد. دادگاه ایتالیا بعد از بررسی های مجدد حکم را ملغی کرد و ومجدداً احکام سالیان ۱۹۷۹ و ۱۹۸۱ را تایید نمود و بعد از آن بود که تعاملات مالی و اقتصادی برلوسکونی، نخست وزیر وقت ایتالیا و قذافی فاش شد
• با شروع تحولات لیبی در سال ۲۰۱۱ و سقوط نظام قذافی کمیته‌ی رسمی پیگیری به ریاست وزیر خارجه وقت لبنان، تشکیل شد و پیگیری پرونده ربایش امام موسی صدر و دو یار همراهش شکل دیگری به خود گرفت
• کمیته رسمی پیگیری در سفری موفق به لیبی با مقامات گوناگون دیدار کردند و مسئولیت پیگیری پرونده را به دفتر دادستان لیبی محول کردند که با دادستان لبنان اقدامات لازم را برای آزادی امام انجام دهند
• عاقبت بعد از سفرهای مکرر کمیته به لیبی و پیگیری های جدی و درخواست های به حق بسیار، تفاهم نامه میان دولت لیبی و لبنان برای انجام جست وجوهای میدانی و همکاریهای حقوقی و قضایی و اطلاعاتی برای یافتن محل اسارت امام و دو یار همراهش امضا شد؛ لیبی متعهد شد که با تمام ظرفیت کمال همکاری را برای این هدف انجام دهد.
از آن روز تا به امروز پیگیری های خستگی ناپذیر و مستمر کمیته رسمی پیگیری لبنان و خانواده های ربوده شدگان برای اجرای تفاهمنامه بازهم به نتیجه نرسیده و تلاشهای متواضعانه دولت ها، چه در لبنان و چه در ایران و چه در کشورهای دیگر موفقیت آمیز نبوده.
چرا متواضعانه؟ چون به صراحت می توان اظهار داشت که اقدامی درخور و شایسته‌ی چنین مسئله و چنین شخصیتی انجام نگرفته است. لیبی امام را ربود اما دیگر کشورها هم در کوشش برای آزادی ایشان کوتاهی بی حد و مرز کردند.
خانواده امام دست همه‌ی مسؤلان و مقاماتی که تلاش کردند واقداماتی کردند می فشارد و از تلاش هایشان، چه در لبنان و چه در ایران و چه در هر کشور دیگری قدردانی می کند.
اما چه نماییم که امام هنوز در اسارت است و لبنان وایران و منطقه‌ی آشوب زده ما بازهم از حضور ایشان محروم است؟
نه فقط محروم است که بازهم باید در مقابل ادعاهای گزاف طرف های گوناگون قرار گیرد ودر مقابل اصرار بی منطق برخی بر مبادرت به ختم پرونده بایستد. تک و تنها و بی حمایت فشارها را تحمل و خنثی کند.
از جمله این فشارها:
• سوق دادن تحقیقات و پرونده به سمت گورهای دسته جمعی و بررسی های میدانی
• خانواده امام صدر به رغم اعتقاد راسخ به زنده بودن امام، هرآنچه لازم بود انجام داد و به رغم تأکید بر ساختگی بودن داستانها و سناریوهای ادعایی، تن به آزمایشDNA داد.
• اولین روایت ساختگی در سال ۲۰۲۱ و در منطقأ تاجورا بود. نتیجه آن آزمایش نشان داد که جسد مد نظر و مورد آزمایش متعلق به منصور الکیخیا، وزیر امور خارجه سابق لیبی بوده است.
• از آن پس بارها و بارها درخواست آزمایش DNA شد که باز هم همان صورت گرفت و همان روند پیش گرفته شده و باز هم عدم تطبیق تثبیت شد
در همه این موارد، کمیته رسمی پیگیری و خانواده امام از هیچ اقدامی اگر هم برعکس باورشان بود فروگذار نکردند و اسیر احساسات و عاطفه نشدند.
به رغم همه این کنش ها و واکنش ها، چند سالی است که شاهد حمله ها و وساطت ها و دخالت های مستقیم یا غیر مستقیم و مکرر دولت لیبی و حتی خانواده و وابستگان قذافی بوده ایم، بخصوص بعد از بازداشت هانیبال، فرزند قذافی، در لبنان و اعترافات او درباره ی ربایش و محل اسارت امام و اطلاعات بسیار دیگری که در بازجویی ها اقرار کرد. علاوه بر اقرار کتبی و شفاهی هانیبال، اطلاعات و اسناد و تصاویر و فیلم های شکنجه زندانیان لیبیایی و نیز تصاویری از اشخاص پیگیر پرونده ربایش امام و دو یار همراهش که در بانک دیتای دستگاه کامپیوتر شخصی او پیدا شد، نشان از دست داشتن وی در داستان ربودن امام و دو یار همراهش دارد.
هانیبال حالا فقط متهم نیست بلکه مجرم شناخته شده است. او از دادن اطلاعات بیشتر استنکاف کرده و بیان اطلاعات بیشتر را به شرط آزادی خود از زندان لبنان کرده است. او مجرم است چون هم اطلاعاتی را کتمان کرده و هم در ناپدیدسازی الزامی امام و دو همراهش دخالت پسینی دارد و هم در استمرار نگهداری امام موسی صدر در زندان های قذافی و مصادره‌ی آزادی وی مشارکت و دخالت جدی دارد.
حال چه باید کرد؟
با عنایت به شرحی که به ظاهر مفصل اما ذره ای بیشتر از داستان ۴۷ ساله نیست،
• چرا دولت لیبی بازهم به وظیفه خود عمل نمی کند و بازهم نقش دولت ربایندهٔ امام را بازی می کند؟
• چرا دولت لیبی تفاهم نامه با دولت لبنان را اجرائی نمی کند؟
• اگر دستگاه قضایی لبنان و دادگاه عالی عدالت کشور از اجرائی کردن حکم بازداشت قذافی و اعوان و انصار و نیز همدستان او عاجزند، چرا دولت لبنان ناتوان مانده؟
• چرا دولت های پی در پی ایران هنوز نتوانسته اند از پرونده و اقدامات و درخواست های کمیته‌ی رسمی پیگیری و تلاشهای جانکاه و به حق خانواده های ربوده شدگان پشتیبانی و حمایت شایسته کنند تا این ماجرا ختم بخیر شود و امام و یارانش از زندان های لیبی آزاد شوند؟
• چرا مجامع بین المللی به وظایف خود عمل نمی کنند واین ماجرا را که مصداق ناپدیدشدگی الزامی است به صورت شایسته دنبال نمی کنند و بر لیبی فشار نمی آورند که امام را آزاد کنند؟
• چرا خانواده امام در این راه یکه و تنها مانده است؟
مگر چه توانی؟ چه قدرتی؟ چه تدبیری؟ چه اهرم فشاری خانواد دارد تا بتواند فشار لازم را بر یک دیکتاتور و دولت بعد از او بیاورد تنها دولت ها هستند که قادر به اعمال انواع فشارهای اجرائی و سیاسی و قضایی و حتی اقتصادی و یا غیره باشند. یعنی دولت های متبوع امام موسی صدر؛ دولت لبنان و دولت ایران.
* انتشار یافته در خبرگزاری ایسنا در یکشنبه ۹ شهریور ۱۴۰۴
• ارتباط و دیدارهای امام از روز اول سفر بسیار محدود و فضای امنیتی بر این سفر و رفت و آمد های امام حاکم بود • مجله کویتی الیقظه با امام مصاحبه کرد و گزارش مصاحبه را هفته بعد از ربودن ایشان منتشر نمود • در همین چند روز رادیو لیبی با امام مصاحبه کرد اما هیچگاه پخش نشد. • امام قصد نداشت به ایتالیا برود بلکه مقصد بعدی او پاریس بود • ادعاهای ترک لیبی ۲۳ سال ادامه داشت تا اینکه در سپتامبر ۲۰۰۱ قذافی در سخنرانی سالروز انقلاب لیبی اعتراف کرد که امام در لیبی ربوده شده و این را توطئه ای برای بدنام کردن لیبی قلمداد کرد • دادگاه ایتالیا دو بار در سال ۱۹۷۸ و در سال ۱۹۸۱ طی دو حکم جداگانه قضایی اظهار داشت هیچ دلیل و نشانه و قرینه ای برای ورود هیئت لبنانی به ایتالیا نیست؛ بلکه هیچ دلیلی برای ترک خاک لیبی هم نیست • در سال ۲۰۰۵ یکی از دادگاه های ایتالیا حکم بی پایه‌ی عجیبی برمبنای احتمال ورود امام به ایتالیا صادر کرد که با واکنش سریع خانواده و اعتراض قضایی روبرو شد. دادگاه ایتالیا پس از بررسی های مجدد حکم را ملغی کرد و ومجدداً احکام سالیان ۱۹۷۹ و ۱۹۸۱ را تایید نمود و پس از آن بود که تعاملات مالی و اقتصادی برلوسکونی، نخست وزیر وقت ایتالیا و قذافی فاش شد • با شروع تحولات لیبی در سال ۲۰۱۱ و سقوط نظام قذافی کمیته‌ی رسمی پیگیری به ریاست وزیر خارجه وقت لبنان، تشکیل شد و پیگیری پرونده ربایش امام موسی صدر و دو یار همراهش شکل دیگری به خود گرفت • کمیته رسمی پیگیری در سفری موفق به لیبی با مقامات مختلف دیدار کردند و مسئولیت پیگیری پرونده را به دفتر دادستان لیبی محول کردند که با دادستان لبنان اقدامات لازم را برای آزادی امام انجام دهند • عاقبت پس از سفرهای مکرر کمیته به لیبی و پیگیری های جدی و درخواست های به حق بسیار، تفاهمنامه میان دولت لیبی و لبنان برای انجام جست وجوهای میدانی و همکاریهای حقوقی و قضایی و اطلاعاتی برای یافتن محل اسارت امام و دو یار همراهش امضا شد؛ لیبی متعهد شد که با تمام ظرفیت کمال همکاری را برای این هدف انجام دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان عطرحرم در مورد این مطلب